In de iconische videoclip zien we Madonna verleidelijk door Venetië dansen en kronkelen op een gondel. Haar look: getoupeerde dirty krullen, zwartomrande ogen, croptops, korte rokjes met leggings eronder, vingerloze kanten handschoentjes, heel veel sieraden – armbanden, parelsnoeren en natuurlijk crucifixen – en de maagdelijk witte bruidsjurk als showstopper. Tijdens de MTV Awards van datzelfde jaar zette ze dat beeld van slutty virgin nog even extra duidelijk neer toen ze in een wolk van witte kant en tule, die de blik op haar ondergoed nauwelijks verhulde, suggestief over de vloer kronkelde. Iedereen geshockeerd, iedereen boos. En dat zou niet voor de laatste keer zijn. Er is waarschijnlijk geen artiest die in haar leven zo veel woede heeft opgewekt als Madonna. Woede uit zo veel verschillende hoeken ook, van het Vaticaan tot aan radicale feministen.

Maar elke keer dat Madonna weer iemand boos maakt, inspireert ze minstens zoveel anderen die haar toejuichen, van haar genieten en voor wie ze een rolmodel is. En iedere keer dat een ster nu nog denkt vernieuwend of provocerend te zijn, laat maar zitten, Madonna did it first. En als ze het niet als eerst deed, dan deed ze het ’t best.

Madonna versus de kerk

Madonna heeft een indrukwekkend trackrecord als het gaat om het boos maken van de kerk – en vooral de katholieke kerk is vaak de pineut. Niet zo gek, want die kent ze het best: Madonna Louise Veronica Ciccone groeide op in een traditioneel katholiek Italiaans-Amerikaans gezin (ze heet godbetert Madonna) en ze heeft die kerk weleens beschreven als ‘gemeen’. Vanaf het moment dat ze begon te spelen met motieven uit de katholieke iconografie, de rozenkransen, de crucifixen, en die combineerde met provocerende dansjes in weinig kleren, waren ze bij het Vaticaan geen fan van Madonna. 

Paus Johannes Paulus II had in 1984 al opgeroepen tot een boycot van Like a Virgin, maar de clip van Like a Prayer uit 1989 veroorzaakte helemaal een appelflauwte bij de kerkvorst en zijn kornuiten. Het gebruik van religieuze symbolen zoals de stigmata die op haar handen verschijnen, een zwart Jezusfiguur dat vals wordt beschuldigd van de moord op een witte vrouw en Madonna die met diep decolleté danst voor brandende kruizen, zorgden ervoor dat zowel het Vaticaan als andere religieuze groeperingen opriepen tot een boycot van Madonna en haar single.

Pepsi trok de commercial terug die tegelijkertijd zou worden gelanceerd met het nummer als soundtrack toen Madonna weigerde de clip te veranderen. Dat werkte natuurlijk allemaal averechts: Like a Prayer werd een monsterhit en is tot op de dag van vandaag een van haar meest gestreamde nummers. Onlangs postte Pepsi alsnog die beruchte commercial op Instagram. Madonna’s commentaar? “Thank you Pepsi, for finally realizing the genius of our collaboration. Artists are here to disturb the peace.“

Lees het volledige artikel over de carrière van Madonna in het decembernummer van Vogue Nederland, dat nu in de winkels ligt en hier online te bestellen is.