Wat begon op maandag 25 mei in Minneapolis – de stad waar George Floyd, een zwarte man, vermoord is door een witte politieagent – heeft zich ontwikkeld tot een wereldwijde beweging, waarbij iedereen wordt opgeroepen zijn stem te laten horen tegen (institutioneel) racisme en politiegeweld. Daarvoor zijn actievoeren, doneren en het ondertekenen van petities van uitermate belang, maar een andere belangrijke stap mag niet vergeten worden. Namelijk het leren begrijpen wat racisme en wit privilege betekent. Door je bewust te worden van hoe racisme werkt en welke privileges je hebt, leer je het probleem niet alleen te begrijpen, erkennen en herkennen – maar ook hoe je kunt opkomen voor de rechten van de zwarte gemeenschap.
Politiegeweld tegen zwarte mensen in Amerika
Hoewel de dood van George Floyd een globale beweging in gang heeft gezet, is het zeker niet het enige voorbeeld van politiegeweld tegen mensen van kleur met de dood als gevolg. In maart werd Breonna Taylor, een zesentwintigjarige zwarte vrouw, meerdere malen beschoten en vermoord door drie witte politieagenten toen zij onaangekondigd haar appartement binnen vielen. Twee dagen na de moord op Floyd, werd op woensdagochtend 27 mei de zwarte trans man Tony McDade door een politieagent om het leven gebracht. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van het zeer ernstige institutionele racisme dat de Amerikaanse politie kent.
Institutioneel racisme in Nederland
Maar dit probleem beperkt zich niet tot de Verenigde Staten. Wereldwijd, dus óók in Nederland, is er sprake van institutioneel racisme: bijvoorbeeld in de vorm van discriminatie op de arbeidsmarkt en het etnisch profileren van de politie en zelfs de belastingdienst. Bewustzijn creëren over racisme en de privileges van witte mensen is de eerste stap in de strijd voor gelijkheid. We moeten dit probleem collectief erkennen, ook al ervaar je als wit persoon niet de nadelen ervan. Jezelf, vóóral als wit persoon, informeren over deze onderwerpen is van vitaal belang om een einde te maken aan de discriminatie van niet-witte mensen.
Keti Koti
Racisme is een erfenis van het koloniale en slavernijverleden. Op 1 juli vieren we in Nederland, Suriname en op de Nederlandse Antillen Keti Koti (Sranantongo voor Ketenen Gebroken). We herdenken op die dag de afschaffing van de slavernij in Suriname en op de Nederlandse Antillen op 1 juli 1863, waarna groots feest gevierd wordt tijdens het Keti Koti Festival. In Amsterdam wordt de dag normaliter gevierd in Oosterpark. Vorig jaar vond daar 's ochtends de Bigi Spikri optocht plaats, waarbij deelnemers een vrolijke stoet vormen in traditionele kledij en richting het Oosterpark wandelden. Daarna vond er de jaarlijkse herdenking bij het Nationaal monument slavernijverleden plaats, waarop volgend Keti Koti feestlijk gevierd werd met optredens en acts op verschillende podia in het park. Door de huidige coronamaatregelen zal Keti Koti dit jaar anders gevierd worden. De NOS zendt de herdenking in het Oosterpark live uit op woensdag 1 juli. Na de uitzending heeft Keti Koti Festival een livestream van 15.00 tot 22.00 uur met onder andere spoken word, dj's en muziekoptredens.
Informeer jezelf over racisme
Je verdiepen in deze onderwerpen doe je dus voor de kwaliteit van leven van je medemens. En dat kan al heel simpel: door het lezen van een boek, het kijken van een film of het luisteren van een podcast. Door je te verdiepen in de geschiedenis en werking van racisme en de ervaringen van zwarte mensen, leer je het probleem niet alleen begrijpen, maar kun je je er ook beter tegen uitspreken. Een snelle zoekopdracht op Google of wat rondspeuren op Instagram (neem bijvoorbeeld eens een kijkje naar @zeikschrift van Madeleijn van den Nieuwenhuizen of het account van Naomie Pieter, mede-oprichter van de Black Queer & Trans Resistance) levert tal van materiaal op om jezelf mee te informeren.
Anti-racistische boeken, films en podcasts
Lees bijvoorbeeld het Freedom Is A Constant Struggle van Angela Davis, een icoon van de Black Power-beweging, of Hallo witte mensen, waarin Anousha Nzume in 'jip-en-janneketaal' uitlegt wat racisme en wit privilege betekent. Kijk de Nederlandse documentaire Wit is ook een kleur van Sunny Bergman, waarin zij onderzoekt waarom witte mensen zich verongelijkt voelen of zelfs boos worden als het over racisme en witte privileges gaat. Of luister naar de podcast Fufu & Dadels, waarin drie vrouwen van kleur uit Eindhoven praten over intercultureel zusterschap en hoe het is om op te groeien als vrouw van kleur buiten de randstad.
Om je op weg te helpen, zette Vogue een aantal essentiële boeken, films en podcasts over racisme voor je op een rijtje.
Advertentie - Lees hieronder verder
1Freedom Is A Constant Struggle van Angela Davis
Freedom Is A Constant Struggle van Angela Davis
Quotes van Angela Davis, een vooraanstaande Amerikaanse activist, gaan op dit moment viraal op social media. Maar we kunnen veel meer leren van dit icoon van de Black Power-beweging dan wat kan worden samengevat in een Instagram-post. Een goed begin is het boek Freedom Is A Constant Struggle uit 2016: een verzameling is van Angela's essays, toespraken en interviews over onderwerpen als apartheid, de Ferguson demonstraties uit 2014 en intersectioneel feminisme.
Koop Freedom Is A Constant Struggleonline of bij je lokale boekhandel.
2Waarom ik niet langer met witte mensen over racisme praat
Why I'm No Longer Talking to White People About Race
Dat institutioneel racisme een probleem is dat ver buiten de landsgrenzen van de Verenigde Staten reikt, maakt Reni Eddo-Lodge duidelijk in haar boek Waarom ik niet langer met witte mensen over racisme praat. Reni schreef dit boek nadat een blogpost van haar uit 2014 viraal ging, waarin ze schreef genoeg te hebben van redeneren met witte mensen die 'een leven leidden waarin men niet bewust is van het feit dat hun huidskleur de norm is en dat alle anderen ervan afwijken'. Een must read om jezelf te informeren over wit privilege en de wereldwijde systematische onderdrukking van niet-witte mensen.
Koop Waarom ik niet langer met witte mensen over racisme praatonline of bij je lokale boekhandel.
3Hallo witte mensen van Anousha Nzume
Hallo Witte Mensen
'In dit boek wil ik graag uitleggen hoe je als wit persoon je privilege kunt erkennen en hoe je door dat te begrijpen hopelijk ook racisme in de samenleving kunt inzien en aanvechten,' aldus schrijver Anousha Nzume over haar boek Hallo witte mensen. Aan de hand van persoonlijke anekdotes, wetenschappelijke publicaties en gesprekken met ervaringsdeskundigen is dit boek een toegankelijke handleiding om racisme te leren begrijpen.
Koop Hallo witte mensenonline of bij je lokale boekhandel.
4They Can’t Kill Us All: Ferguson, Baltimore, And A New Era In America’s Racial Justice Movement van Wesley Lowery
They Can't Kill Us All
In het boek They Can't Kill Us All, beschrijft Washington Post-journalist Wesley Lowery wat hij zag en meemaakte toen hij tussen 2014 en 2015 verslag deed van de moorden op ongewapende zwarte mannen door witte politieagenten – waaronder op Michael Brown, Tamir Rice en Freddie Gray. Dit boek leert je over het ontstaan van de Black Lives Matter-beweging, geschreven door iemand die daarbij aan de frontlinie stond.
Koop They Can't Kill Us Allonline of bij je lokale boekhandel.
5The New Jim Crow: Mass Incarceration In The Age of Colorblindness van Michelle Alexander
The New Jim Crow
In The New Jim Crow onderzoekt de Amerikaanse mensenrechtenadvocaat Michelle Alexander hoe en waarom het aantal gevangenen in de Verenigde Staten vanaf de jaren tachtig tot 2010 groeide van driehonderdduizend naar meer dan twee miljoen. Een huiveringwekkende stijging die alles te maken heeft met racisme (zo bleek uit onderzoek dat eind 2019 maar liefst 4,7 procent van zwarte Amerikaanse mannen uit de millennial generatie gevangen zit in de VS). De centrale thesis van Michelle in het boek is dat de zogeheten 'war on drugs' van de Republikeinse president Ronald Reagan is ontstaan als 'ontstond als een verbluffend uitgebreid en goed ontworpen systeem van racistische sociale controle dat functioneert op een manier die opvallend veel lijkt op Jim Crow'.
Koop The New Jim Crowonline of bij je lokale boekhandel.
6I Am Not Your Negro
De documentaire I Am Not Your Negro van regisseur Raoul Peck is gebaseerd op een onafgemaakt boek van schrijver en activist James Baldwin. Het vertelt het radicale verhaal van de zwarte gemeenschap in de Verenigde Staten met behulp van Baldwins schrijven over de levens van en moorden op Medgar Evers, Malcolm X en Martin Luther King Jr.
In de Nederlandse documentaire Wit is ook een kleur gaat documentairemaakster Sunny Bergman op onderzoek uit waarom witte mensen zich verongelijkt voelen of zelfs boos worden als het over racisme en witte privileges gaat. De documentaire stelt de vraag wat de blik kleurt van witte hoger opgeleiden, ofwel de 'elite'. Slagen zij erin om hun kinderen 'kleurenblind' op te voeden?
De Netflix-documentaire 13th van regisseur Ava DuVernay verkent de 'intersectie van ras, gerechtigheid en het enorme aantal gevangen in de Verenigde Staten'. De documentaire is vernoemd naar het 'Dertiende amendement van de Grondwet van de Verenigde Staten', dat is aangenomen in 1865, de slavernij heeft afgeschaft en een einde heeft gemaakt aan onvrijwillige dienstbaarheid – behalve wanneer je gestraft wordt voor een misdaad.
De Netflix-serie When They See Us is tevens geregisseerd door Ava DuVernay en gebaseerd op een waargebeurd verhaal. In 1989 werden vijf jonge jongens van kleur ten onrechte beschuldigd van en vervolgd voor de verkrachting en mishandeling van een vrouw in Central Park in New York City. De serie vertelt het hartverscheurende verhaal van de vijf jongens en de grote impact die de vervolging heeft op hen en hun familie.
De documentaire The Death and Life of Marsha P. Johnsonvertelt het verhaal van een vooraanstaande voorvechter van lhbtqia+ rechten: Marsha P. Johnson, een zwarte trans vrouw die een grote rol speelde bij de Stonewall Riots in de jaren zestig. Regisseur David France volgt Victoria Cruz, die onderzoek doet naar de mysterieuze dood in 1992 van Marsha. Naast het verhaal van de inspirerende Marsha, belicht de documentaire de (veel te onderbelichte) precaire positie van de zwarte trans vrouw vanwege haar intersectionele identiteit.
DIPSAUS is een podcast door en voor vrouwen van kleur, bedacht en gepresenteerd door Anousha Nzume, Ebissé Rouw en Mariam El Maslouhi. Op een gevatte manier en met een flinke dosis humor bespreekt het drietal maatschappelijke thema's die door de reguliere media vaak onderbelicht blijven. Maatschappijkritisch, cultureel geïnteresseerd en politiek betrokken.
Fufu & Dadels is de podcast van Hajar Fallah, Suheyla Yalcin en Munganyende Hélène Christelle. De drie vrouwen van kleur uit Eindhoven gaan in hun podcast in op kritische vragen over intercultureel zusterschap en hoe het is om op te groeien als vrouw van kleur buiten de randstad.
In de podcast 1619 van de The New York Times wordt uitgelegd hoe slavernij Amerika heeft veranderd, aan de hand van verhalen die verteld worden uit het heden en verleden. De podcast wordt gepresenteerd door de met een Pulitzer Prize bekroonde onderzoeksjournalist Nikole Hannah-Jones.
About Race is een podcast van de Britse schrijver Reni Eddo-Lodge, bekend van haar besteller Why I'm No Longer Talking to White People About Race. Belangrijke stemmen uit de anti-racistische beweging komen aan het woord, die samen met Reni reflecteren op de recente geschiedenis die geleidt heeft tot de politiek van vandaag.
De podcast Code Switchvan de NPR wordt gehost door verschillende journalisten van kleur. Iedere aflevering onderzoekt hoe racisme de samenleving beïnvloedt, waarbij telkens een andere kant wordt belicht: van politiek en popcultuur tot geschiedenis en sport.
Jan Hürxkens Jan is een freelance editor bij Vogue Nederland, waar hij schrijft over mode, muziek, kunst en cultuur, met een speciale interesse in queer culture en technologie in mode.
This content is created and maintained by a third party, and imported onto this page to help users provide their email addresses. You may be able to find more information about this and similar content at piano.io
