Ooit groot gemaakt door iconen als Carolyn Bessette en nu weer terug op menig catwalk: de bandana, bij voorkeur geknoopt in de zeitgeist van eind jaren negentig. Dat zegt veel over 2020, want het accessoire staat al jaren te boeken als een symbool van verzet. Vogue duikt in het item dat aan verschillende subgroepen toebehoort, en ondertussen nooit écht uit het modebeeld verschijnt.
Van Jacquemus tot Dior
Jacquemus was er in januari vroeg bij: hij stuurde modellen met klassieke, veelal pastelkleurige, bandana's de catwalk op. Een stuk minder ingetogen waren de hoofddoekjes van Maria Grazia Chiuri, die geprinte versies om de haren van haar Dior-muzes liet knopen. Geen willekeurige keus, want haar show diende voornamelijk als een feministisch statement. Een bandana is dan een logische culturele referentie, want bij veel protesten voor gelijkheid – vooral eind vorige eeuw – was het accessoire hét item om de boel nog wat kracht bij te zetten.
Dat Vivienne Westwood, al jaren één van de meest politiek geëngageerde ontwerpers, de bandana in Parijs weer introduceerde, is in die zin net zo veelzeggend. Terwijl zangeres No Bra maatschappelijk geladen teksten zong (over het revolutionaire jaar 2020, bijvoorbeeld) liepen modellen met felgekleurde bandana's over de catwalk. Het verband tussen verzet en het beroemde hoofddoekje is onmiskenbaar, en ligt in lijn met een tendens die sowieso bij veel ontwerpers te zien is: shows dienen steeds vaker als statement, of dat nou over het aankaarten van dierenleed of de klimaatcrisis gaat. De bandana duikt door de jaren heen altijd al wel weer op bij menig modehuis (denk aan Viard's debuutshow voor Chanel), maar in 2020 mag het hoofddoekje weer een hoger goed dienen.
Popcultuur
Terwijl de bandana al sinds haar komst aan verschillende subgroepen toebehoort (van A$AP Rocky's iconische gele exemplaar in de hiphop tot de 'hanky code', waarmee homoseksuele mannen in de jaren zeventig hun seksuele geaardheid toonden) maakte het hoofddoekje in het modebeeld vooral naam in de jaren negentig. Stijliconen als Carolyn Bessette-Kennedy lieten zien dat de bandana ook minimalistisch gedragen kan worden (met blazer en jeans), terwijl sterren als Beyoncé, Christina Aguilera en Britney Spears juist aan de andere kant van het spectrum zaten. Zij maakten de bandana bohemian, en vooral: tot een cultaccessoire voor de popwereld. Combineren met een cropped tanktop was vereist, en het hoofddoekje zelf mocht prima bezaaid zijn met een flinke hand diamanten. Eén ding hadden de liefhebbers in elk geval gemeen: knopen deed je in de nineties en early 00's door de bandana in een driehoek te vouwen, en 'm losjes om het hoofd te binden.
Bandana's in 'Sex and the City'
Er waren destijds weinig populaire tv-series waar de bandana níet in verscheen, met SATC's Carrie Bradshaw als boegbeeld. Ze combineerde 'm met een zomerse top of felle paarse zonnebril, precies zoals Destiny's Child het ooit had bedoeld. En terwijl de bandana in 2020 veel minder als nineties videoclip aanvoelt, was het natuurlijk geen toeval dat uitgerekend Carrie destijds zo vaak met het accessoire verscheen: ze was immers hét symbool van de uitgesproken, onafhankelijke vrouw. Nu, vijftien jaar na dato, zijn de diamanten wellicht verdwenen, maar voor het gedachtegoed achter de bandana gaat dat nog lang niet op.
