Topshop maakt een comeback, maar hoe duurzaam is dat?

Topshop maakt een comeback, met een grote modeshow in hartje Londen en Cara Delevingne front row. Maar de relaunch voelt wrang in een tijd waarin de mode-industrie juist dringend moet verduurzamen. Hebben we dan echt niets geleerd van de fouten uit het verleden?

De comeback van Topshop

Toen ik een tiener was, bracht ik bijna elk weekend door tussen de rekken van mijn lokale Topshop. Net als zovelen van ons die zijn opgegroeid in de jaren 2000, was het mijn toegangspoort tot de modewereld. Van mijn favoriete skinny Jamie-jeans en korte bloemen jumpsuits tot paillettenjurkjes voor feestjes – ik wilde alles hebben. Het is niet voor niets dat de capsulecollecties van Kate Moss voor het merk, net als de samenwerkingen met Christopher Kane en Meadham Kirchhoff, tot op de dag van vandaag geliefde verzamelstukken zijn.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Maar de herlancering van Topshop dit weekend herinnerde me ook aan mijn verschrikkelijke consumptiegedrag in mijn late tienerjaren en vroege twintiger jaren. Meestal kwam ik na zo’n weekendbezoek wel met iets nieuws thuis. En hoewel sommige stukken nog steeds gewild kunnen zijn, geldt dat voor de meeste niet. Uiteindelijk heeft mijn moeder het grootste deel van mijn oude Topshop-garderobe aan lokale kringloopwinkels gedoneerd nadat ik het huis uit ging. Ik wil er niet eens aan denken waar die kledingstukken nu zijn. Misschien op een vuilnisbelt in Chili of aangespoeld op een strand in Ghana.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Eindeloze consumptie

Zelfs in de gloriedagen van Topshop waren er al signalen dat er een duistere kant zat aan die eindeloze consumptie. Ik herinner me dat ik in 2008 keek naar de BBC-documentaire Blood, Sweat and T-shirts en geschokt was door de omstandigheden in Indiase sweatshops. Ik wou dat ik toen al gestopt was met fast fashion. Maar de verleiding van constant nieuwe kleding voor een lage prijs was simpelweg te groot.

Natuurlijk is er de afgelopen tien jaar veel veranderd. Zoals de ramp met Rana Plaza in 2013, waarbij 1.138 mensen omkwamen toen een kledingfabriek in Dhaka, Bangladesh instortte. Dit opende de ogen van velen voor de mensonterende kosten van mode. Tegelijkertijd leidde de groeiende bezorgdheid over de impact van mode op het milieu ertoe dat het woord ‘duurzaamheid’ in 2019 echt gemeengoed werd. Een jaar later ging Arcadia – het moederbedrijf van Topshop, ironisch genoeg eigendom van Sir Philip Green – failliet. Toen Topshop werd verkocht aan fast fashion-gigant Asos, sloot de geliefde flagshipstore aan Oxford Circus zijn deuren.

Sterren op de front row

Dat maakt de comeback van Topshop, met een openluchtshow op Trafalgar Square waar honderden mensen op afkwamen, zo dubbel. Terwijl modellen de catwalk afliepen in nepbontjassen, zebraprints en de inmiddels iconische Jamie-jeans, zaten onder anderen Cara Delevingne, Adwoa Aboah en zelfs de burgemeester van Londen, Sadiq Khan, op de eerste rij. Het voelde bijna alsof het afgelopen decennium nooit had plaatsgevonden.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

topshop comeback show London front row — ©Getty Images

Dat gevoel wordt gedeeld door Liv Simpliciano, hoofd beleid en onderzoek bij Fashion Revolution: “Wanneer de wereld zo zwaar aanvoelt, zijn comebacks van merken oppervlakkige afleidingen”, zegt ze. “De wereld staat in brand, kledingarbeiders worden nog steeds een leefbaar loon ontzegd terwijl ze vooraan staan in een klimaatcrisis die zij niet hebben veroorzaakt, en de ecologische voetafdruk van de mode-industrie groeit explosief. Als de planeet en de mensen die onze kleding maken er niet op vooruitgaan, wat vieren we dan eigenlijk?”

Gebrek aan informatie

Op de vernieuwde website Topshop.com (die ik vroeger dagelijks checkte), waar momenteel 720 items te koop zijn, lijkt alles weer als vanouds: jurken van 100 procent polyester, truien van acryl en polo’s van katoenmix. Zelfs bij items van natuurlijke vezels ontbreekt informatie over de herkomst van de materialen – zijn ze biologisch? Gerecycled? Gecertificeerd? Geen idee.

In een interview met de BBC suggereerde Michelle Wilson, de nieuwe managing director van Topshop, dat het hogere prijskaartje een duurzamer bedrijfsmodel weerspiegelt. Ze zei dat de focus van het merk ligt op “het welzijn van mensen in de toeleveringsketen waarmee we samenwerken en ook de ecologische impact van het merk.” Maar er worden geen details gegeven over waar de kleding wordt geproduceerd en of arbeiders een leefbaar loon ontvangen. Wel staat er een algemene opmerking op de website dat Topshop “van onze leveranciers verwacht dat zij zich houden aan de principes uit onze Supplier Code of Conduct.”

Gemiste kans

Verder biedt de website geen concrete informatie over bredere duurzaamheids- of maatschappelijke verantwoordelijkheidsbeleid. Een woordvoerder verwees mij naar de Fashion with Integrity-strategie van Asos, waarin doelen staan om de CO2-uitstoot van eigen merkproducten tegen 2030 met 42 procent te verminderen ten opzichte van 2022, en om meer duurzame materialen te gebruiken (al ontbreken hier weer de specifieke doelstellingen).

Toch suggereert het gebrek aan transparantie op Topshop’s eigen site voor mij dat duurzaamheid helemaal geen prioriteit is bij deze herlancering. En dat voelt als een gemiste kans: een relaunch is hét moment om een merk opnieuw neer te zetten – inclusief de nostalgie en geschiedenis die erbij horen – maar dan met een betere aanpak. “We hebben een groot merk nodig dat het lef heeft om echt te veranderen, om het goede voorbeeld te geven”, zegt Orsola de Castro, modeactivist en creatief directeur van Estethica. “Het zou geweldig zijn geweest als Topshop dat had gedaan.”

Duurzaamheid serieus nemen

De Castro merkt op dat Topshop ooit een Reclaim To Wear-lijn had, gemaakt van reststoffen uit fabrieken in het VK en Turkije. En ik heb zelf goede herinneringen aan de vintage rekken in de kelder van de flagshipstore aan Oxford Circus. Het waren misschien kleine initiatieven, maar ze laten zien dat het merk al nadacht over duurzaamheid voordat het mainstream werd.

Als de comeback van Topshop echt een succes wil worden, moet duurzaamheid serieus worden genomen. Het is geen luxe, maar een noodzaak. “De echte kans ligt niet in teruggaan, maar in vooruit bouwen”, zegt Anna Woods, voormalig inkoper bij Topshop en oprichter van Positive Retail. “Topshop zou een belangrijk gesprek kunnen leiden, transparantie kunnen tonen, zich kunnen committeren aan betere sourcing. En de mensen die de kleding maken centraal kunnen stellen. Dát is hoe je winst met impact verbindt.” Tot die tijd blijf ik zoeken naar die Christopher Kane-jurkjes op mijn favoriete tweedehands websites.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue UK.

CARA DELEVINGNE DUURZAAMHEID KATE MOSS LONDEN OPINIE

‘De comeback van Topshop laat zien dat we niets hebben geleerd van onze fouten’