Jaarlijks, wanneer de derde zondag van juni nadert, zet ik me schrap. Overdadige reclames, vrolijk versierde etalages en opdringerige marketingmails herinneren me ongevraagd aan een pijnlijke realiteit: op Vaderdag heb ik geen vader meer om in het zonnetje te zetten.
Vaderdag zonder vader
Niet de meest gezellige gedachte om een artikel mee te openen, maar het is de waarheid. Vaderdag is voor mij geen dag van ontbijt op bed en (zelfgeknutselde) cadeaus. Eerder een stille strijd waarin verdriet en gemis zich een weg naar de oppervlakte vechten. Ik slik terwijl ik langs het drogisterijraam loop, waar het perfecte gezin met de perfecte vader de hoofdrol speelt. Zo vanzelfsprekend is dat niet.
Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.
Als jong kind verloor ik mijn vader. Voor hem een eigen keuze, voor ons een onverwacht en veel te vroeg afscheid. Sindsdien voel ik een haat-liefdeverhouding met deze commerciële feestdag. Op een dag waarop de wereld viert, staat voor mij vooral het gemis centraal. De leegte aan de ontbijttafel valt extra op, en doet extra pijn. En ik vermoed dat ik niet de enige ben. Er zijn talloze redenen waarom Vaderdag zonder vader(figuur) moeilijk kan zijn.
Commerciële confrontatie
Toegegeven: het verdriet slijt. Sommige jaren zijn draaglijker dan andere. Maar elk jaar voelt het weer alsof de commercie zout in een oude wond strooit. Terwijl ik dit schrijf, pingt – hoe ironisch – de zoveelste mail binnen: ‘Vaderdag komt eraan! Dit is het perfecte cadeau!’ Zucht.
Hoe mooi het ook is om je vader of vaderfiguur te eren: het idee dat iedereen dat kán, wordt als vanzelfsprekend gepresenteerd. Gelukkig groeit het bewustzijn rondom deze confronterende dag. Zo ontvang ik steeds vaker het vriendelijke aanbod om me uit te schrijven voor vaderdagmails. Een klein gebaar, met grote impact.
Met een lach en een traan
Dat is het bitterzoete van Vaderdag: ik weet als geen ander hoe waardevol deze dag is. You don’t know what you’ve got until it’s gone, zeggen ze. Iets aan de breedlachende foto’s van vrienden of vage kennissen met hun vaders op Instagram maakt me trots en ontroerd. Tegelijkertijd voel ik ook verdriet, jaloezie en onrechtvaardigheid. De complexe cocktail van gevoelens die zovelen op deze dag moeten verwerken.
Ieder jaar is het weer een worsteling hoe ik de dag aanpak. De stabiele dagen en cursussen van rouwverwerking zijn geen voorboden of voorbereiding op hoe ik op die derde zondag in juni wakker word. Wel of geen zin hebben om alle andere vaders onder ogen te komen, en in hun ogen de mijne te zoeken. Dus proost ik maar op deze bitterzoete dag naar de hemel, met een lach en veel tranen – en vervloek ik het kapitalisme. Maar ik koester ook het gemis, de herinnering én de belangrijke mannen die inmiddels een lach op mijn gezicht kunnen toveren, ook op Vaderdag: stiefvaders, schoonvaders en de beste vrienden van mijn vader die aan één blik genoeg hebben. Dankjewel.