iris-van-herpen-over-haar-tentoonstelling-de-viral-algenjurk-en-het-onzichtbare-zichtbaar-maken-364633
©Launchmetrics/Spotlight

Vogue spreekt Iris van Herpen in haar atelier in het Amsterdamse havengebied: binnenlopen voelt alsof je het universum van de Nederlandse ontwerper betreedt. Overal zitten jonge mensen te werken in heel eigen, futuristische uitdossingen – de een heeft blauw haar, de ander draagt een vleugelachtige ‘structuur van mesh’ op een T-shirt. Verspreid door de kleine ruimte aan het water staan ontwerpen uit haar laatste show Sympoiesis, die net uit Parijs zijn ingevlogen en morgen weer doorgaan naar een shoot of rode loper in LA. Een zwarte jurk met grote vleugels wordt net uit een doos gehaald.

Vogue spreekt Iris van Herpen

Van Herpen (41) pakt de stof vast van een bijna engelachtig gewaad, ook met grote vleugelstructuur en geografische print. “Gemaakt van microscopisch dunne draadjes”, legt ze uit. “Voel maar. Dit dragen voelt alsof je helemaal niks aan hebt.” Alle jurken om ons heen stralen een opvallende tijdloosheid uit: ze zijn futuristisch en klassiek tegelijk; ik kan me voorstellen dat een actrice in een sciencefictionfilm erin rondloopt, maar net zo goed een personage uit Game of Thrones.

Via deze link meld je je aan bij ons nieuwe Instagram Channel Before it’s in Vogue

De algenjurk – het topstuk van Sympoiesis, gemaakt van 125 miljoen microscopische algen die dankzij een zorgvuldig opgebouwde leefomgeving oplichten in de jurk – is er niet. Die is meteen na de show teruggegaan naar de Universiteit van Amsterdam, vertelt Van Herpen, waar de algen zijn ondergebracht in een speciale, vochtige omgeving die hun natuurlijke habitat nabootst. Daar leven ze in principe verder zoals ze dat ook onder water zouden doen. “Ze kunnen zich zelfs nog gewoon voortplanten”, vertelt Van Herpen.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Backstage bij Iris van Herpen herfst/winter 2025
©Launchmetrics/Spotlight

Het onzichtbare zichtbaar maken

Als ik opmerk dat haar atelier en werk aanvoelen als een eigen universum, zegt ze dat het voor haar ook precies zo voelt. “En wanneer ik dat universum inga, dus waar ik inspiratie van krijg, wanneer ik ideeën begin te bedenken voor een collectie – dat is heel onvoorspelbaar.” Het kan een boek zijn dat haar aan het denken zet, zoals dat over de Gaia-theorie van James Lovelock – het idee dat de aarde in wezen één groot organisme is, de inspiratiebron voor haar laatste show.

Maar net zo goed het werk van filosoof Peter Sloterdijk of een academisch onderzoek – Van Herpen zit vaak eindeloos online research te doen naar de nieuwste ontwikkelingen binnen de wetenschap. “Het zijn alleen nooit echt visuele bronnen”, analyseert ze. Ze wil zich in haar werk vooral richten op het “zichtbaar maken van het onzichtbare”.

Alles op gevoel

Iris van Herpen groeide op in Wamel, een Gelders dorp met rond de tweeduizend inwoners. “Een heel mooie omgeving,” zegt ze. “Ik was altijd buiten.” Creativiteit werd door haar ouders enorm gestimuleerd. “Ik heb vioolgespeeld, op turnen gezeten en op ballet en tekenles.” Van Herpens moeder maakte zelf kleding. “Mijn allereerste patronen heb ik van haar geleerd.” Al heel jong wist ze dat ze naar de kunstacademie wilde. “Geen idee waar dat vandaan kwam, ik wist het gewoon.”

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Backstage bij Iris van Herpen herfst/winter 2025
©Launchmetrics/Spotlight

Sowieso is haar intuïtie heel sterk, zegt ze – eigenlijk alles wat ze doet, doet ze op gevoel. Haar focus op de combinatie tussen haute couture en research & development kwam eigenlijk ook puur intuïtief tot stand. Van Herpen haalt veel inspiratie uit het impressionisme, de kunststroming die intuïtie als eerste leidend maakte, boven de ratio. “Het idee dat je iets meer wil verbeelden zoals we het ervaren, dan hoe het feitelijk is.”

Natuur als grootste inspiratiebron

Toen Van Herpen zich meldde bij de kunstacademie was ze met haar zeventien jaar nog te jong. “Ze zeiden: ga eerst maar wat reizen en ervaring opdoen.” Een halfjaar later, inmiddels achttien, stond ze weer voor de deur – ze werd aangenomen. En hoewel ze daarna een carrière inging die leest als een meisjesdroom – met een stage bij Alexander McQueen, een Dutch Design Award in 2009, een Dutch Fashion Award in 2010, een bekroning van beste uitvinding van het jaar door tijdschrift Time voor haar 3D-printjurk en de Johannes Vermeerprijs in 2017 – blijft haar jeugd ‘tussen de rivieren’ in Wamel nog altijd doorklinken, zegt Van Herpen. “De natuur is nog altijd mijn grootste inspiratiebron. Ik wil vooral dichter bij die basale, natuurlijke processen komen.”

Lees het volledige interview met Iris van Herpen in het nieuwe oktobernummer van Vogue Nederland, dat vanaf donderdag 25 september in de winkel ligt en hier online te bestellen is.

Iris van Herpen – Sculpting the Senses is te zien van 27 september tot 1 maart in de Kunsthal Rotterdam. De feestelijke opening op 27 september is in samenwerking met Vogue Nederland. Lees hieronder meer over de tentoonstelling.

Backstage bij Iris van Herpen herfst/winter 2025
©Launchmetrics/Spotlight