Liefdesverdriet? Dit helpt tegen een gebroken hart

Doodgaan van een gebroken hart. Ja, we starten gelijk dramatisch, maar het schijnt dus écht te kunnen. Misschien heb je ooit ervaren dat liefdesverdriet fysiek pijn kan doen. Dan zou het dus zomaar eens kunnen dat je te kampen hebt (gehad) door het broken heart syndrome – een term die door dokters in het leven werd geroepen. Het werd jarenlang onderzocht, maar over een eventuele remedie werden vrijwel geen conclusies getrokken. Tot nu: nieuwe bevindingen van onderzoekers leiden ons een stap dichter bij het vinden van een snellere genezing van liefdesverdriet. Oftewel: de voorspoedige heling van een gebroken hart.

Disclaimer: dit artikel is gebaseerd op gesprekken met een arts, evenals onderzoeken waar middels hyperlinks naar wordt verwezen. Echter, bij twijfels over mogelijk psychisch lijden of eventuele hartaandoeningen is het noodzakelijk je eigen arts te raadplegen.

Wat is het broken heart syndrome?

Het gebrokenhartsyndroom staat ook wel bekend als takotsubo cardiomyopathie. Het treedt volgens onderzoekers op wanneer de hartspier tijdelijk verzwakt, en ernstige gezondheidsproblemen veroorzaakt die vergelijkbaar zijn met die van een hartaanval. De term werd voor het eerst gebruikt in Japan. Daar ontdekten artsen dat het deel van het hart dat opzwelt qua vorm lijkt op een octopusval. Takotsubo-cardiomyopathie, wat letterlijk ‘octopusvalpot’ betekent, komt meestal voor in de linkerhartkamer.

Via deze link meld je je aan bij ons nieuwe Instagram Channel Before it’s in Vogue

Omdat de symptomen van het gebrokenhartsyndroom sterk lijken op die van een hartaanval en andere tekenen van hartfalen, moet de diagnose door een arts worden gesteld. Icilma Fergus, directeur hart- en vaatziekten bij het Mount Sinai Health System in New York City, legt uit dat er twee tests worden uitgevoerd: een bloedtest en een echografie. Daarmee constateren artsen of er een afwijking is in het bloed die erop kan wijzen dat het hart beschadigd is, en of er een afwijking is in hoe het hart eruitziet.

Met een correcte behandeling is een gebrokenhartsyndroom doorgaans omkeerbaar; met een echografie kan een arts vaststellen of het hart de typische verstopping heeft die gepaard gaat met een hartaanval, en of de afwijking weer normaal zal worden.

Cortisolspiegels

Studies tonen aan dat het broken heart syndrome vooral vrouwen van in de zestig treft. Het komt echter ook bij jongere vrouwen steeds vaker voor. En het aantal mensen bij wie de aandoening is vastgesteld, neemt sinds het begin van de jaren 2000 jaar na jaar toe. Waarom het vooral bij vrouwen voorkomt, is nog niet geheel duidelijk. Volgens dr. Fergus heeft dat mogelijk te maken met een verlaagd oestrogeengehalte. Of, ook mogelijk: met een grotere gevoeligheid voor stress in het algemeen.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Dit betekent overigens niet dat elke stressvolle gebeurtenis kan leiden tot het gebrokenhartsyndroom. Studies suggereren dat mensen die met deze specifieke hartaandoening te maken hebben, mogelijk ook een reeds bestaande aandoening of een onderliggende aanleg voor hartproblemen hebben. “Een stressvolle gebeurtenis kan ervoor zorgen dat je cortisolspiegel stijgt”, zegt dr. Fergus. “Het kan het sympathische zenuwstelsel beïnvloeden. Daardoor schiet de concentratie van catecholamines omhoog. Je hart kan echter ook slecht functioneren omdat het te snel klopt, of niet goed werkt.”

Wat helpt tegen een gebroken hart?

Volgens The Guardian heeft een studie, die werd gepresenteerd op het jaarlijkse congres van de European Society of Cardiology, vooruitgang laten zien in het vinden van een echte remedie voor het broken heart syndrome. De studie werd uitgevoerd met 76 patiënten bij wie takotsubo cardiomyopathie – het syndroom in kwestie – was vastgesteld. Sommigen kregen cognitieve gedragstherapie (CGT) toegewezen. Anderen kregen naast hun standaardbehandeling gedurende twaalf weken bewegingsactiviteiten. Aerobics bijvoorbeeld, zwemmen en fietsen. Vervolgens bleek dat de tweede groep meer energie had om fysieke activiteiten uit te voeren en tekenen van een verbeterde gezondheid vertoonden, in vergelijking met de groep die alleen de standaardzorg kreeg. Deze onderzoekers geloven daardoor dat lichaamsbeweging en CGT (het risico op) de ernstigere bijwerkingen van het gebrokenhartsyndroom, zoals hartfalen en zelfs overlijden, kunnen verminderen.

Verbinding van lichaam en geest

Dr. Fergus zegt dat mensen die lijden aan hartfalen, een hartaanval, een onregelmatige hartslag of een aandoening waarbij hun hartfunctie verminderd is, over het algemeen hartrevalidatie of lichaamsbeweging voorgeschreven krijgen. In die zin is het logisch dat deze studies tot dezelfde conclusie komen voor het gebrokenhartsyndroom. Door lichaamsbeweging krijgt het hart meer zuurstof, waardoor het sterker wordt, zegt ze. En het kan je humeur verbeteren.

Vanuit het perspectief van de geestelijke gezondheid is Thea Gallagher, klinisch universitair hoofddocent psychiatrie aan NYU Langone Health, het daarmee eens. Ze legt uit dat veel van de angst of stress die we ervaren niet alleen in ons hoofd zit, maar ook in ons lichaam. “De hersenen en het lichaam zijn met elkaar verbonden”, zegt Gallagher. “Dus iets doen dat goed is voor je lichaam kan ook helpen als je die fysiologische symptomen hebt. Als je bijvoorbeeld erg angstig bent en ’s ochtends vijf kopjes koffie drinkt, is dat niet goed voor je lichaam. Maar als je angstig bent en elke ochtend twintig minuten wandelt, heeft dat meetbare gezondheidsvoordelen en kan het angst en depressie verminderen.”

Sporten geeft je ook een routine die je helpt om je hoofd leeg te maken. “Het creëren van een nieuwe routine, een nieuwe structuur en iets dat voorspelbaar is, kan ons brein echt helpen als we ons overweldigd voelen of in een diepe rouwtoestand verkeren”, zegt ze.

Gezonde levensstijl

Kortom, zo gezond mogelijk leven is een van de belangrijkste tips tegen liefdesverdriet. “Vaak kun je niet voorspellen wie verschijnselen van het broken heart syndrome krijgt”, aldus dr. Fergus. “Je kunt jezelf wel beschermen met een gezonde levensstijl. Zo verklein je de risicofactoren, waardoor een stressvolle gebeurtenis mogelijk minder desastreuze gevolgen heeft.”