het-leven-van-een-tradwife-lijkt-het-perfecte-plaatje-maar-het-is-vooral-heel-eng-300505
©Mad Men/ANP

Brood bakken, sokken stoppen, kippen voeren – tradwives verheffen huiselijke beslommeringen en gezinsgeluk op social media zowat tot kunstvorm. Tradwives, oftewel traditional wives, zijn getrouwde heteroseksuele vrouwen, veelal afkomstig uit de VS, die geen betaalde baan hebben en zorgen voor het huishouden, hun kinderen en hun man. Een leven, kortom, als van een huisvrouw in de jaren vijftig. Maar dan mét TikTok, Instagram en YouTube, waarop ze hun leven achter het aanrecht delen met de buitenwereld.

Droomleven

En wát voor leven. Veel accounts schetsen een bestaan dat mijlenver afstaat van mijn eigen dagelijkse realiteit. Waar ik, als ik aan mijn huishouden denk, vooral etensresten en stapels gekreukt wasgoed voor me zie, tonen tradwives perfect gestileerde fruitschalen, vazen vol verse plukbloemen, nestjes pluizige kittens, brave kinderen in zelfgebreide truien en in elke kamer een opgemaakt bed. Zichzelf brengen ze als een soort wondermoeder in beeld, die moeiteloos met de ene hand een snotneus poetst, terwijl ze met de andere een quiche van moestuingroenten in elkaar draait, from scratch. Een droomleven, zeggen de tradwives zelf, en verdomd, het lijkt er niet ver vanaf te liggen. 

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Klein huis op de prairie

Aan wie het fenomeen vreemd is, stel ik graag tradwife Hannah Neeleman voor, die ikzelf al jaren met interesse online volg. Hannah noemt zichzelf @BallerinaFarm en heeft bijna negen miljoen volgers op Instagram en zeven miljoen op TikTok, onder wie beroemdheden als Jennifer Garner en Hillary Duff. Ze studeerde klassiek ballet aan de prestigieuze Juilliard School in New York, waarna ze met haar echtgenoot naar het platteland van Utah verhuisde om samen een varkensboerderij te runnen. Het stel is mormoons en heeft acht kinderen die thuis les krijgen, meedoen aan lassowedstrijden en over het erf scharrelen op dottige cowboylaarsjes.

Hannah kookt elke dag meerdere verse maaltijden op haar vintage Aga-fornuis (dat de familie liefdevol Agnes noemt), van homemade zuurdesembrood en chocoladecroissants, tot meatloaf, zelfgemaakte mozzarella (!), salades vol seizoensgroen en stukken braadvlees uit eigen schuur. Ze werkt hard – koeien melken om vijf uur ’s morgens, de baby voeden tijdens het bereiden van een warme hap voor de gehele boerderijcrew –, is momenteel Mrs. America (de Amerikaanse Miss-verkiezing voor getrouwde vrouwen) en streed afgelopen februari mee om de Mrs. World-titel, slechts twee weken na de geboorte van haar laatste zuigeling. ’s Avonds kijken Hannah en haar man geen Netflix, maar lezen ze de bijbel totdat ze in slaap vallen.

 

Tradwives: verleidelijk of doodeng?

Het leven op Ballerina Farm spreekt me aan, omdat het appelleert aan een verlangen naar een simpel leven, ver weg van de ratrace van werk en stad. Een verlangen dat voor veel mensen ontstond of versterkt werd tijdens de pandemie, waarin menigeen aan het broodbakken sloeg en fantaseerde over een leven off-grid. Tradwives als Hannah Neeleman spelen feilloos in op dit verlangen, met hun Little House on the Prairie-lifestyle. Ik zie mezelf in gedachten al zitten: sokken stoppen bij de haard, urenlang borduren, kinderen met rode konen die kruidnagels in mandarijnen drukken, een ouderwetse open haard waarvoor appelschijfjes te drogen hangen, een sourdough starter die staat te pruttelen op het houten aanrechtblad. Manlief die thuiskomt, behaard en gespierd, zijn modderige laarzen uitstampt en mij grommend in zijn sterke armen sluit. 

Natuurlijk volgt, als de kinderen in bed liggen, dierlijk-primitieve seks in de bedstee. Hoewel mijn fantasie daar wel zo’n beetje ophoudt, want ik voel aan mijn water dat binnen deze dagdroom geen ruimte is voor anticonceptie, en dat is toch wel een heikel punt. 

Overvloed aan privilege

Het is dan ook hier – waar het persoonlijke het politieke ontmoet – dat mijn fantasie abrupt tot stilstand komt. Sure, het idee een kept woman, onderhouden vrouw, te zijn spreekt me aan: geen geld hoeven verdienen, winkelen bij The Row met een creditcard die ik niet zelf hoef af te lossen. Maar ik hoef maar een héél klein beetje te krabben aan het glanzende oppervlaktelaagje van dit idee, om direct op een berg bezwaren te stuiten.

Ik realiseer me bijvoorbeeld terdege dat een leven als huisvrouw alleen écht aantrekkelijk is – wat mij betreft – bij een overvloed aan geld en ruimte. Aan privilege dus. Want thuis zijn met de kinderen mag dan idyllisch zijn op een boerderij met flinke lap eigen grond, hulp in de huishouding en een bedrag met zes nullen op de bank (de schoonvader van Hannah is eigenaar van meerdere vliegmaatschappijen en multimiljonair), in een flatje waarin de kinderen tegen de muren op stuiteren en met elke maand net te weinig geld lijkt me van idylle weinig sprake.

Om nog te zwijgen van het opgeven van je financiële zelfstandigheid en het aldus riskeren van een armoedeval bij scheiding of overlijden van je partner. En niet te vergeten het simpele feit dat onbetaald werk binnenshuis met kinderen en dweil, dat 24/7 doorgaat en als tradwife volledig op jouw schouders rust, véél zwaarder en stressvoller is dan een betaalde baan. Echt waar, sinds ik kinderen heb ontspan ik op kantoor.

Politiek aan de keukentafel

In de onlinewereld van Ballerina Farm wordt niet gesproken over politiek. En dat is maar goed ook, want als ik bedenk wat Hannah naar alle waarschijnlijk heeft gestemd bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen in november, doemt als enige realistische optie de man met de kleine handjes en de rode pet op. En Hannah hoeft maar één keer een pro-Trump-uitspraak te doen en de lol is er voor mij, en ongetwijfeld voor een aanzienlijk deel van haar volgers, vanaf. Dus houdt ze wijselijk haar mond.

Datzelfde geldt niet voor veel van haar collega-tradwives, die zich júíst stellig uitspreken over politiek hete hangijzers als feminisme, wokeness, abortus, vaccinaties, voorbehoedsmiddelen en genderideologie. Zoals @EsteeWilliams, een platinablonde Amerikaanse, die zich kleedt in jurkjes met zandlopersnit en gebloemde schortjes. Ze zegt niet te geloven in feminisme en wil graag onderdanig zijn aan haar man. Tradwife @SarahThereseCo noemt abortus ‘het kwaad’ en walgde hardop toen een vrouwelijke volger zei zich tot haar aangetrokken te voelen. En ook de Nederlandse @BoniciaReijkew noemt abortus geen gezondheidszorg, maar moord.

Tradwives in de polder

Jazeker, ook in Nederland zijn tradwives in opkomst. Zoals de 34-jarige Astrid uit de vierdelige NPO-serie Meiden van traditie, waarin drie jonge vrouwen worden gevolgd die bewust kiezen voor een bestaan als huisvrouw, of dat ambiëren in de toekomst. Astrid komt uit een christelijk nest en verkondigt vrolijk: “Het enige linkse aan mij is de hand waarmee ik schrijf.” Ze trouwde op haar negentiende, is moeder van vier kinderen, stemde bij de laatste verkiezingen FVD en gelooft dat homoseksualiteit een keuze is.

Rinske van 26 heeft op haar beurt een nare relatie achter de rug, zocht op Bali naar spirituele vervulling en vond die uiteindelijk bij City Church in Amsterdam. Ze is in de ban van radicaal-rechtse mannelijke influencers en patriarchale pseudogoeroe’s. Zoals Jordan Peterson, die niet gelooft in wit privilege en graag predikt dat mannelijkheid staat voor orde en vrouwelijkheid voor chaos, en dat mannen gewelddadig worden als ze te weinig seks hebben. Zijn oplossing: gedwongen monogamie. Traditionele meid Rinske is er onbewogen onder en spreekt met droge ogen over de schoonheid van overgave, onderdanigheid en de man als dominante leider. Want, is haar overtuiging, God staat boven het gezin, daarna komt de man en dan pas de vrouw en kinderen.

De derde jonge vrouw in de serie, de 27-jarige Zeynep, een alleenstaande moeder die tegen wil en dank zelf voor de centen moet zorgen, zegt vaak en met klem dat vrouwen geen baan en gezin kúnnen hebben; dat je daarmee hoe dan ook faalt op beide fronten. Ook Astrid verbaast zich erover dat sommige van haar vriendinnen hetzelfde doen als zijzelf voor gezin en huishouden, maar daar een betaalde baan naast hebben. “Hoe dan?! Daar neem ik twee petjes voor af”, aldus Astrid.

Extreemrechts

Er wordt in tradwife-kringen met regelmaat gesproken over het groeiende aantal vrouwen met burn-outs en het verlangen los te breken uit het stressvolle bestaan dat veel werkende moeders opbreekt (vrouwen met een betaalde baan nemen anno 2024 nog steeds anderhalf keer zo veel zorgtaken binnenshuis op zich dan hun mannelijke partners). Wel gek dat tradwives en de hunnen de oplossing voor dit probleem – en een probleem is het! – niet zoeken bij mannenemancipatie en een gelijke verdeling van zorg en betaald werk binnen gezinnen, maar bij de vrouw die terugkeert naar het aanrecht. Het is de zoveelste manier om vrouwen persoonlijk verantwoordelijk te houden voor een maatschappelijk probleem.

Veel tradwives zeggen dan ook ‘gewoon voor hun man en kindjes te willen zorgen’ en zien weinig of geen verband tussen hun persoonlijke keuze en een politiek systeem. Terwijl dat er wel degelijk is. Roxane van Iperen toont in haar pamflet Eigen welzijn eerst haarfijn aan dat vrouwen altijd belangrijk geweest zijn voor het stuwen van rechts tot extreemrechts gedachtengoed, “tenminste, zolang ze zich conformeren aan de conservatieve familiewaarden die daarin hoog worden gehouden: een kleinburgerlijke, christelijke moraal waarin de man kostwinner is, de vrouw voor het huis zorgt en nieuw leven met open armen wordt verwelkomd (een liefdevolle manier om te zeggen dat abortus wordt afgekeurd)”.

De vrouw als afgeleide van een mens

In dit wereldbeeld is de man een mens, zegt Van Iperen, en de vrouw een afgeleide van een mens: “Ze is de vrouw-van of moeder-van; ze leidt met name in die hoedanigheid haar leven en wordt voor haar opofferingen geprezen. Het is onderdeel van een eeuwenoude moedercultus.” Of zoals eerdergenoemde tradwife @SarahThereseCo zegt: “Ik heb het zo druk met het voeden van de behoeften, de ziel en het hart van mijn echtgenoot, dat ik weinig tijd over heb voor mezelf. Maar dat hoeft ook niet, want hem dienen is voor mij het meest vervullende dat er is.”

De logica van de tradwife klinkt, als je met oogkleppen op leeft, misschien alleszins redelijk. Hij is de jager-verzamelaar die voor het inkomen zorgt, zij de moederkloek die zorgt dat thuis alles op rolletjes loopt. Iedereen blij toch? Maar de vrouw als tweederangs mens, onderdanig aan de driften, wensen en nukken van haar man en het patriarchaat? Dat is, hoeveel kanten schorten een tradwife ook aantrekt en hoe vaak ze ook met een babystem verkondigt dol te zijn op haar gezinnetje, niet romantisch, dromerig of liefdevol, maar heel erg eng.

Dit artikel over tradwives is oorspronkelijk gepubliceerd in het juni 2024-nummer van Vogue Nederland, dat hier online te bestellen is.