Een warme kop thee drinken komt neer op het binnenkrijgen van miljarden plasticdeeltjes bij elke slok. Geen geruststellende gedachte op Wereld Theedag. Wat kun je doen aan al dat plastic in theezakjes?
Plastic in theezakjes
Al duizenden jaren nodigt thee uit tot een bijzondere zintuiglijke ervaring en helpt het je te verbinden met het ‘hier en nu’. Denk aan de Japanse theeceremonie, geïnspireerd op het zenboeddhisme, of de Britse traditie van tea time, waarbij het draait om gezelligheid. Naast de bekende geneeskrachtige eigenschappen is het waarschijnlijk ook het ritueel van vertraging – een luxe in onze hectische maatschappij – dat ervoor zorgt dat thee vandaag de dag, na water, de meest gedronken drank ter wereld is.
Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.
Maar het is ook sneller gegaan. Tegenwoordig drinken we thee meestal in de snelste en makkelijkste vorm: uit een theezakje. Die uitvinding ontstond door een misverstand. In 1908 verstuurde de New Yorkse theehandelaar Thomas Sullivan zijn monsters in kleine zijden zakjes naar Europa. Daar dachten mensen dat je die zakjes zó in de kop moest hangen. Zo bleef het idee hangen, en zijde werd vervangen door tule, daarna papier, en uiteindelijk – zoals bij zoveel dingen in de twintigste eeuw – plastic.
Polyethyleentereftalaat (PET) en nylon werden de standaardmaterialen voor theezakjes. Het probleem: bij contact met kokend water vallen die synthetische stoffen uiteen. Een Canadese studie uit 2019, gepubliceerd in ACS Journal of Environmental Science & Technology, toonde aan dat één enkel zakje in water van 95 °C maar liefst 11,6 miljard microplasticdeeltjes en 3,1 miljard nanoplasticdeeltjes loslaat. Cijfers die zelfs wetenschappers verbaasden. In 2024 toonden onderzoekers van PlasticHeal voor het eerst aan dat deze micro- en nanodeeltjes daadwerkelijk door menselijke darmcellen worden opgenomen. Gevolg: ze belanden in de bloedbaan en verspreiden zich door het hele lichaam.
Giftige stoffen in theezakjes
En dat is nog los van de schade aan het milieu. Deze zakjes dragen bij aan de vervuiling door wegwerpplastic. Zelfs als je ze weggooit of composteert, breken ze langzaam af en verontreinigen ze de bodem – en daarmee ook het water en voedsel. Ondertussen is het voor niemand nog een geheim: plasticvervuiling heeft een ernstige, langdurige impact op ecosystemen en vormt een bedreiging voor zowel het zeeleven als de biodiversiteit op land.
Wat zijn de alternatieven voor theezakjes?
“Zelfs als je theezakjes geen plastic bevatten, bevatten ze waarschijnlijk nog steeds giftige stoffen”, waarschuwt Wendy Kathryn, jurist gespecialiseerd in milieutoxines en oprichter van de podcast Toxin Free(ish). “Katoen en papier kunnen problemen geven, zeker als ze gebleekt zijn met chroom, een zwaar metaal.” Bovendien worden papieren zakjes vaak dichtgemaakt met polypropyleen – een plastic dat tot een kwart van het zakje kan uitmaken. “Daarnaast bevatten veel theezakjes phtalaten, PFAS (ook wel ‘forever chemicals’) en pesticiden, waaronder glyfosaat”, voegt Kathryn toe. Hoewel er steeds meer plantaardige alternatieven opduiken, blijft de meest gezonde keuze simpel: kies voor biologische losse thee in een herbruikbare roestvrijstalen theebal of een plasticvrije theepot. En waarom dat niet meteen zien als een kans om de kunst van het vertragen te herontdekken, met een bewuste theeroutine als rustmoment?