It’s time, zoals Mariah Carey elk jaar zingt als het feestseizoen wordt geopend. De tijd van mooie cadeaus inslaan en de voorbereidingen voor het kerstdiner is daar. En waar kun je alvast in de feeststemming komen? Op een kerstmarkt natuurlijk: met knapperende vuur, de geur van glühwein en prachtige schaatsbanen. We krijgen er meteen zin in.
Kerstmarkten in Europa
Zo’n anderhalve maand voor de wintervakantie waren de grote Europese hoofdsteden al druk in de weer met de voorbereidingen op de opening van hun kerstmarkten. Duitsland is the place to be, daar werd ook de eerste kerstmarkt ooit geopend in 1434: de Striezelmarkt in Dresden. Maar dit is heus niet het enige land dat ons helemaal in de kerstsfeer kan brengen. Wij zetten de mooiste Europese kerstmarkten voor je op een rij die je dit feestseizoen wil bezoeken.
Locatie: Place des Dominicains, Place Jeanne d’Arc, Place de l’Ancienne Douanne, Koïfhus, Place des Six Montagnes Noires en Square de la Montagne Verte.
Wanneer: Eindigt op 29 december (hoewel de Gourmet Market tot 4 januari duurt)
Wat kun je verwachten: Er zijn in totaal zes (ja, zes!) markten in dit kleine stadje, dat eruitziet als uit een sprookjesboek, zelfs als het niet versierd is met lichtslingers en dennentakken. Ze liggen allemaal verspreid over de oude binnenstad en hebben elk een iets ander doel: de belangrijkste markt op de Place des Dominicains is vooral gericht op kunst en ambachten, met hier en daar een paar kinderattracties; de markt op de Place Jeanne d’Arc is ingericht als een traditioneel Elzasser dorp; de Marché Gourmand op het Square de la Montagne Verte is dé plek voor romige raclette, rijke tartiflette en warme glazen glühwein.
Wat kun je verwachten: De kerstmarkt van Neurenberg (‘Christkindlesmarkt’) dateert uit de 17e eeuw en is een van de eerste kerstmarkten in Europa. De stad zet alles op alles om deze traditie in ere te houden. De stad, die ook wel de ‘stad van hout en stof’ wordt genoemd, valt op door zijn tenten met gestreepte stoffen, waarin glazen kerstballen, versgebakken peperkoek en handgemaakte houten snuisterijen worden verkocht. Reis je met kleine kinderen? De kerstmarkt voor kinderen ligt om de hoek op de Hans-Sachs-Platz en biedt van alles, van een verlichte draaimolen tot een bakkerij waar ze hun eigen deeg kunnen uitrollen.
Locatie: Op de Barfüsserplatz en Münsterplatz in de historische oude stad
Wanneer: Eindigt op 23 december
Wat kun je verwachten: In Bazel staan ongeveer 155 rustieke houten chalets tegen de achtergrond van de oude binnenstad, verlicht met glinsterende lichtjes. In het historische centrum staat een prachtige kerstboom met versieringen van de plaatselijke versierlegende Johann Wanner, terwijl overal kraampjes zijn versierd met lichtjes en goudkleurige slingers. Nadat je een paar ambachtelijke cadeaus en lekkernijen hebt gekocht, ga je naar de 13 meter hoge kerstpiramide op de Barfüsserplatz voor glühwein, gevolgd door een wandeling langs de Rijn.
Wat kun je verwachten: De traditionele Wiener Weihnachtstraum am Christkindlmarkt kerstmarkt is misschien wel de grootste en bekendste in Wenen, houd daarom rekening met drukte. Tom Marchant, oprichter van reisorganisatie op maat Black Tomato, wijst in plaats daarvan op het kerstdorp bij slot Belvedere als een bekend, minder druk bezocht alternatief dat de voorkeur heeft van de locals.
Hier kun je ronddwalen in de weelderige 18e-eeuwse barokke architectuur van het paleis terwijl je je overgeeft aan glühwein en verrukkelijk gebak. “In dit gebied vind je veel lokaal gemaakte sieraden”, zegt Marchant. “Geurhout, keramiek, houten hoeden en mooie decoraties. Een prachtige plek.”
Wat kun je verwachten: Straatsburg, bij liefhebbers van de feestdagen bekend als de ‘hoofdstad van Kerstmis’, is de thuisbasis van de oudste kerstmarkt van Frankrijk, die al sinds 1570 bestaat. Bezoekers van deze pittoreske stad in de Elzas kunnen een kijkje nemen op dertien schilderachtige markten, die allemaal op loopafstand van elkaar liggen in de oude binnenstad. De oorspronkelijke kerstmarkt staat bekend als Christkindelsmärik en is te vinden op Place Broglie. Daar kun je genieten van een mok glühwein terwijl je langs de met slingers versierde chalets voor de gotische kathedraal slentert.
Wat kun je verwachten: Kerstmarkten en Duitsland zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden – naar schatting zijn er alleen al in dit land meer dan 2500 – en een van de beste is die in het sprookjesachtige stadje Heidelberg. Het historische stadslandschap omvat de rivier de Neckar en het Odenwald-bos, maar ook architectonische bezienswaardigheden, zoals de Oude Brug en een prestigieuze 14e-eeuwse universiteit waar iedereen van Hegel tot Hannah Arendt heeft gestudeerd. De kerstmarkt van Heidelberg is verspreid over de verlichte sprookjesachtige steegjes van de oude stad, waar de geur van geroosterde noten in de lucht hangt terwijl je in hutjes op zoek gaat naar souvenirs. Kom je met kinderen? Ga dan schaatsen op de Karlsplatz of maak een ritje in de antieke carrousel.
Wat kun je verwachten: Al zes eeuwen lang staat er elk jaar een kerstboom vorstelijk in het midden van het historische stadhuisplein van Tallinn, dit jaar is de boom zelfs 15 meter hoog. In de middeleeuwse Estse hoofdstad, die uitkijkt over de Baltische Zee, wordt ook een jaarlijkse sfeervolle kerstmarkt gehouden. Breng een bezoek aan de kerstman in zijn huisje op het plein, struin de kraampjes af op zoek naar handgemaakte versieringen en gezellige breisels van schapenwol. Of geniet van traditionele kersthapjes, zoals zuurkool en bloedworst en spoel dat weg met speciale glühwein. Er zijn overigens ook Estse peperkoekkoekjes en kaneel-kardemomgebakjes voor zoetekauwen. Tot slot kun je een spetterend optreden bijwonen van regionale volksdansers en -muzikanten.
Wat kun je verwachten: Met de onmiskenbare silhouetten van Edinburgh Castle en het Scott Monument in de verte geeft de kerstmarkt van Edinburgh, gelegen in het centrum van de Schotse stad, de oude straatjes een levendige charme. Geniet van het uitzicht vanuit het glinsterende reuzenrad of glijd over de ijsbaan, omringd door 18e-eeuwse architectuur. Wandel daarna langs de vrolijke kraampjes waar Schotse delicatessen en winterdrankjes worden geserveerd, of koop op het laatste moment ambachtelijke cadeaus en decoraties bij de vele boetiekjes op de markt.
Wanneer: Eindigt respectievelijk op 31 december en op 21 december
Wat kun je verwachten: Als je tijdens de feestdagen de Tivoli-tuinen in Kopenhagen binnenloopt, voelt het alsof je een onontdekt Scandinavisch dorp binnenwandelt. Dit 175 jaar oude themapark wordt jaarlijks omgetoverd tot een kerstmarkt met 60 kraampjes gehuld in een magisch decor, waaronder blokhutten gedrapeerd in dennenappels en lagen sneeuw en dan hebben we het nog niet eens over de tuin zelf gehad, die gloeit met meer dan 70.000 kerstballen en meer dan 1000 bomen gedrapeerd in lichtjes. Op 10 minuten lopen lokt Højbro Plads bezoekers met 18.000 fonkelende lichtjes en levende rendieren die een kerstslee trekken.
Wat kun je verwachten: Als je op zoek bent naar een meer pastorale sfeer, ga dan naar de Cotswolds, de meest romantische streek van Engeland met sprookjesachtige landschappen. “Met schilderachtige dorpjes versierd met lichtjes, kerstliedjes en regelmatig een laagje sneeuw doet de Cotswolds denken aan de kerstdagen van vroeger”, zegt Marchant. De oude stad Bath ligt aan de rand van de regio en organiseert dit jaar de 20e verjaardag van haar jaarlijkse kerstmarkt. Met meer dan 150 kraampjes met unieke producten zoals aardewerk, handgebreide sokken, ambachtelijke kazen en nog veel meer.
Locatie: Het kasteel van Govone en het historische centrum van Asti
Wanneer: Eindigt op 18 december
Wat kun je verwachten: De Noord-Italiaanse regio Piemonte, die grenst aan Frankrijk en Zwitserland, is een hotspot voor winterse festiviteiten, maar de sfeervolle kerstmarkten van de naburige steden Govone en Asti zijn echt iets bijzonders. In Govone, verscholen in het 18e-eeuwse koninklijke kasteel, bevinden zich zowel het Huis van de Kerstman als een tentoonstelling die een overzicht geeft van de kerstvieringen in de stad door de eeuwen heen. Als je wil winkelen, kun je in het nabijgelegen Asti terecht, waar je meer dan 130 werkplaatsen van ambachtslieden en producenten van voedingsmiddelen en wijnen uit heel Italië vindt. Bezoek daarna de levende kerststal die door bijna 100 lokale vrijwilligers is opgezet.
Wat kun je verwachten: Als je Finnen vraagt waar de kerstman vandaan komt, zullen ze vol trots hun land als antwoord geven. Lapland, om precies te zijn. Dit alleen al maakt het vieren van de feestdagen in de hoofdstad Helsinki een opwindende en feestelijke aangelegenheid. “Dit is een van de beste kerstmarkten in Europa”, zegt Marchant. “De kathedraal kijkt uit over de kerstmarkt van Helsinki, die meer dan 100 kraampjes en stalletjes heeft met handgemaakte cadeaus, ornamenten, lokaal verbouwde producten en vis en vlees van lokale herkomst. Waar wacht je nog op?”
Locatie: Vorosmarty-plein en Sint-Stefanusbasiliek
Wanneer: Eindigt op 31 december
Wat kun je verwachten: Trotseer het koude weer met een kom goulashsoep of een dampende chimneycake op de geliefde kerstmarkt van Boedapest, gelegen langs de geplaveide straten van Vörösmarty Tér (Vorosmarty-plein) in het hart van de stad. Op ongeveer 10 minuten lopen kun je ook kerstfestiviteiten ontdekken voor de Sint-Stefanusbasiliek; het adventfestival biedt onderdak aan ongeveer 100 ambachtelijke exposanten, een schaatsbaan en nog veel meer.
Wat kun je verwachten: Deze eeuwenoude kerstmarkt heeft meer dan honderd houten kraampjes en ligt aan het Plaza Mayor in Madrid. De feestelijke sfeer wordt versterkt door een verlichte draaimolen, kerststallen (belénes) en tal van handgemaakte ornamenten en cadeaus om uit te kiezen. Je kunt ook genieten van Spaanse lekkernijen, zoals churros con chocolate, weggespoeld met een kopje glühwein.
Wat kun je verwachten: Het jaarlijkse festival in de middeleeuwse stad Brugge, met de fantasierijke titel Winter Glow, is ronduit magisch. Begin je bezoek aan de lichtroute, een wandeling langs tien verlichte installaties die allemaal met elkaar verbonden zijn door een winterse blauwe gloed. Ga vervolgens naar de kerstmarkten voor festiviteiten die rechtstreeks uit een sprookje lijken te komen. Technisch gezien zijn er twee markten: één op de Markt en één op het Simon Stevinplein, maar aangezien ze op minder dan vijf minuten lopen van elkaar liggen, kun je ze gemakkelijk allebei bezoeken. Snuffel rond bij de sfeervolle kraampjes met handgemaakte decoraties, wollen sokken en tal van Belgische lekkernijen en glühwein, en maak daarna een rondje op de schaatsbaan.
Locatie: Roßmarkt, langs de Zeil, richting Römerberg en naar de rivier de Main
Wanneer: Eindigt op 22 december
Wat kun je verwachten: De kerstmarkt van Frankfurt, waarvan de oorsprong teruggaat tot de 14e eeuw, is een van de oudste ter wereld. Als zodanig is het ook een van de populairste markten, die elk jaar miljoenen feestvierende gasten trekt en zich uitstrekt over verschillende delen van de oude binnenstad. Slenter langs de vele versierde kraampjes, maak een tussenstop bij de kerstboom op het Römerbergplein en vergeet niet een bethmännchen te proeven (een marsepeingebakje dat uniek is voor Frankfurt en speciaal voor kerst wordt gebakken).
Wat kun je verwachten: Deze traditionele markt ligt gezellig in het hart van het UNESCO-werelderfgoed van Salzburg en vindt zijn oorsprong in de late 15e eeuw. Tegenwoordig komen kerstliefhebbers naar de meer dan honderd kraampjes van de markt op zoek naar Oostenrijkse specialiteiten, feestelijke wierookgeuren, traditionele ambachten en versieringen voor de boom – allemaal te vinden in traditionele hutten.
Wat kun je verwachten: Geniet van de magie van Tsjechië op de kerstmarkt van Praag. Kom in de kerstsfeer terwijl je van het ene versierde houten hutje naar het andere loopt en onderweg ambachtelijke producten en heerlijke lekkernijen koopt. Benieuwd wat je gaat eten? Probeer eens populaire Tsjechische gerechten, zoals šunka (grote ham aan het spit), klobása (barbecueworstjes) en rybí polévka (een traditionele kerstsoep).
Wat kun je verwachten: Voor wie op zoek is naar iets bijzonders, zijn de ondergrondse kerstmarkten van Valkenburg een schot in de roos. Het kleine stadje in het zuiden van Nederland voldoet aan alle verwachtingen als het gaat om het creëren van de juiste sfeer voor de feestdagen, maar zodra je de grotten en tunnels binnengaat, begint de magie pas echt. Deze vrolijke gangen, versierd met twinkelende lichtjes, slingeren zich onder de kasteelruïnes door en bieden kraampjes vol cadeaus en lekkernijen. Er is zelfs een grot met levensgrote zandsculpturen en 3D-kerstschilderijen. Boven de grond kun je een bezoek brengen aan Santa’s Village, een meer traditionele markt met chalets waar warme dranken en kerstspulletjes worden verkocht.
Wat kun je verwachten: Van de geur van versgebakken peperkoekkoekjes tot het charmante, verlichte reuzenrad: de kerstmarkt van Oslo in Spikersuppa is een feest voor de zintuigen. Probeer eens een pirouette op de schaatsbaan en maak daarna een wandeling langs de houten hutten waar van alles te koop is, van sieraden en ambachtelijke producten tot Noorse lekkernijen zoals gløgg, de Scandinavische versie van glühwein.
Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue US. Vogue.nl ontvangt een commissie wanneer je iets aanschaft via een affiliatelink op onze site.