ik-was-de-hele-dag-moe-en-begreep-niet-waarom-tot-een-psycholoog-dit-vertelde-277248
©Jasper Abels, Vogue Nederland, december 2023

De laatste tijd was ik altijd moe. Dag in, dag uit, de hele dag door. Hetzelfde geldt voor veel mensen in mijn omgeving: fysieke en mentale vermoeidheid lijkt een wijdverbreid probleem in ons dagelijks leven.

‘Ik was de hele dag moe (en begreep niet waarom)’

In Groot Brittannië heeft de gezondheidsdienst zelfs al een naam gegeven aan dit syndroom: TATT, tired all the time. Trouw hou ik me aan de principes voor een gezonde levensstijl die fysieke en mentale welzijn garanderen. Denk: lichaamsbeweging, slaap en een uitgebalanceerd dieet. Maar er was één aspect waar ik nog aan moest werken: stress, dwangmatige gedachten, overmatige zorgen en gewoon te veel nadenken.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Ik was een van die mensen die altijd te veel piekerde, zich van tevoren zorgen maakte en maar niet kon accepteren dat je je niet over alles druk hoeft te maken. Hoewel de woorden van psychiater Marian Rojas altijd in mijn geheugen gegrift stonden: “90 procent van de dingen waar we ons zorgen over maken gebeurt niet, maar beïnvloedt wel onze geest en ons lichaam”, bleef ik vastzitten in die spiraal van gepieker en anticiperende angst, wat een enorme impact had op mijn gevoel van vermoeidheid. Tot psycholoog Maria Jesús Álava Reyes, auteur van de bestseller La inutilidad del sufrimiento (De nutteloosheid van het lijden), me uitlegde hoe dat kwam.

Hoe overmatig denken je moe maakt

“Wanneer je piekert, schakel je automatisch je autonome zenuwstelsel in, vooral het sympathische deel. Je spant je hele lichaam aan alsof je je voorbereidt op een gevecht. Dit systeem activeert vermoeidheid omdat je lichaam fysiek zwaar belast wordt. Je wordt steeds prikkelbaarder op psychisch niveau en je emotionele evenwicht gaat wankelen. Zelfs als je zit en niets lijkt te doen, bouw je vermoeidheid op vergelijkbaar met het gevoel dat je hebt na urenlang non-stop een berg op rennen. Tijdens het piekeren bevindt je lichaam zich voortdurend in een extreme staat: je spieren zijn gespannen, je hart klopt snel, je ademt snel en oppervlakkig. En uiteindelijk ben je volledig uitgeput.”

Bovendien putten deze overpeinzingen je niet alleen fysiek uit omdat je lichaam in staat van paraatheid blijft, maar, zoals psycholoog Laura Palomares van Avance Psicólogos uitlegt, kan de verhoogde cortisol die wordt geproduceerd ook invloed hebben op de kwaliteit van de slaap, het immuunsysteem en de gezondheid.

Zo kun je gepieker vermijden 

Het stoppen van terugkerende, piekerende gedachten is niet makkelijk als het een gewoonte is geworden, maar er zijn technieken die kunnen helpen om ze te stoppen. Hieronder tips van beide psychologen:

  • Als dit soort gedachten opkomen, is het belangrijk door te gaan met wat je aan het doen was.
  • Probeer niet te blijven nadenken over iets dat al is gebeurd.
  • Accepteer dat je niet alles kunt fiksen of controleren.
  • Gebruik je gezonde verstand om extreme emoties te temperen.
  • Benader het met humor. “Dat versterkt je fysieke en mentale afweer, ontwikkelt je evenwicht en zelfvertrouwen, bevordert sociale relaties en zelfrespect en verscherpt je intellect”, concludeert Álava Reyes.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue ES.