in-gesprek-met-doortje-smithuijsen-in-mijn-podcast-kan-ik-zeggen-wat-ik-vind-267888
©ASHLEYRÖTTJERS, Vogue Nederland, september 2023

Volkskrant-journalist, podcast- en documentairemaker en filosoof Doortje Smithuijsen (31) probeert de maatschappij een stukje verder te helpen, of duwen eigenlijk. Want ze heeft een helder beeld van hoe het anders kan. 

In gesprek met Doortje Smithuijsen

Je schrijft boeken, bent Volkskrant-columnist, maakt documentaires over onderwerpen als cancelcultuur en digitale verslaving en hebt een goedlopende podcastserie. Wat is het overkoepelende thema in alles wat je maakt?

“Dat hangt samen met de missie van mijn werk: mensen laten nadenken over de systemen om ons heen die ons leven beïnvloeden, en hoe we naar onszelf en de wereld kijken. Lange tijd was ik geïntrigeerd door digitalisering en de verschijnselen die daaruit voortkomen, zoals cancelcultuur. Inmiddels probeer ik het breder te trekken en dan kom je ook bij het aankaarten van het falende kapitalisme, bijvoorbeeld.”

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Hoe is het idee ontstaan voor de podcast VSR, Voorheen Schaamteloos Randstedelijk?

“Ik leerde mijn co-host Perre van den Brink kennen via werk in de periode dat ik naar Amsterdam-Noord verhuisde. We hadden het over de gentrificatie van Noord. Dat we meevoelen met de bewoners van het gebied, maar dat ik natuurlijk zelf ook in Noord ben gaan wonen, Perre komt er vandaan. Hoe moeten we daarmee omgaan, vroegen we ons af. En ineens kwamen we op het idee dat meer jonge mensen met deze dilemma’s zitten en we die eens zouden moeten bespreken met een microfoon erbij. Zo geschiedde.”

Waarom heet het niet meer Schaamteloos Randstedelijk?

“We hebben die naam in de vluchtigheid gekozen, niet wetende dat het zo’n succes zou worden. Ineens werd het een begrip, een afkorting zelfs: SchaRa. Dat vonden we tenenkrommend. Dus hebben we in onze theatershow in de Kleine Komedie besproken wat de naam en de toekomst van Schaamteloos Randstedelijk moest zijn.”

Podcastmaken

Wat vind je leuk aan podcastmaken?

“Dat ik gewoon mag zeggen wat ik van een verschijnsel vind. Ik kom uit een best wel hardcore journalistieke omgeving: ik ben bij NRC begonnen en heb daar geleerd dat je in een goed stuk niet je gevoelens over een onderwerp laat doorschemeren. Ik probeer er meer ruimte voor te maken, maar het zit er toch wel echt in gebakken. In een podcast kan ik losgaan over wat ík vind. Al probeer ik natuurlijk wel nuttige analyses te maken. Ik probeer mijn persoonlijke ervaring altijd te koppelen aan een groter fenomeen en zo systeemkritiek te leveren. Ik ben ook een nieuwe podcast begonnen waarin ik met interessante vrouwen spreek over allerlei zaken. Die verschijnt begin volgend jaar.”

Je neemt vaak verschijnselen van de millennialgeneratie onder de loep. Wat voor generatie is dat?

“De millennial is opgegroeid in een tijd van individualisering. De vrije markt kwam op, neoliberalisme nam een vlucht. We zijn opgevoed door mensen die ons heel speciaal vonden en zeiden dat we alles uit het leven en onszelf moesten halen. Dat we vooral met onszelf bezig moesten zijn en minder met de wereld. Daar zijn verschijnselen uit voortgekomen die enorm bepalend zijn voor ons leven en hoe we kijken naar onszelf: je leven willen etaleren op social media, allemaal een topbaan willen hebben, er als een levend Instagramfilter uitzien, de influencer, noem maar op.”

Lees het volledige interview met Doortje Smithuijsen in Vogue’s septembernummer, dat nu in de winkels ligt en hier online te bestellen is.