Spectaculaire queer catwalkmomenten om van te genieten

27 juli gaat Pride Month van start. Ter ere van de aftrap blikken we terug op een aantal van de onvergetelijkste queer catwalkmomenten, van Walter van Beirendonck tot Chanel en Burberry.

Spectaculaire queer catwalkmomenten

Mode is altijd al verweven geweest met de queer cultuur door meerdere generaties LGBTQ+ ontwerpers. Denk aan Christian Dior, Yves Saint Laurent en visionairs als Rudi Gernreich, Willi Smith, Roy Halston en Stephen Burrows. Zo zegt schrijver Elspeth H Brown over Burrows: “Hij introduceerde het witte modepubliek aan de shows die werden geproduceerd voor het zwarte publiek, net als black queer, camp en de beroemde pose aan het einde van de catwalk genoemd vogueing.”

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Hieronder vind je dé memorabele queer catwalkmomenten waarop vrijheid en inclusiviteit gevierd werden.

Thierry Mugler lente/zomer 1992

De onbezonnen, campy stijl van Mugler kreeg vorig jaar weer volop aandacht door de samenwerking met H&M. De liefde voor spektakel en overdreven vrouwelijkheid van wijlen Thierry Mugler leest als queer: door het gevoel voor spel en een voorliefde voor provocatie. Voor zijn show voor lente/zomer 1992 in het Century Plaza Hotel in Los Angeles schakelde Mugler dragartiest Lypsinka in, wiens stijl van optreden is gebaseerd op het oude Hollywood en high fashion. Lypsinka zorgde voor een adembenemende lipsynchronisatie in vier afzonderlijke outfits. Beginnend met power suits uit de jaren vijftig en tachtig en eindigend in een zwarte slip. Een gedenkwaardig voorbeeld van de samenwerking tussen mode en drag.

Thiery Mugler — ©Condé Nast Archive
1/11
Lypsinka op de catwalk voor Mugler lente/zomer 1992.

Walter van Beirendonck menswear lente/zomer 1996

De aidscrisis had een grote impact op de modewereld. Een hele generatie ontwerpers, stylisten, fotografen, visagisten, modellen en haarstylisten ging verloren. Deze tragedie werd verergerd door de stilte en schaamte rond hun dood. De Belgische ontwerper Walter van Beirendonck, die provocatie altijd heeft omarmd en stilte weigerde, gaf een expliciete reactie in zijn Killer/Astral Travel/4D-Hi-D-collectie uit 1996. De show, die stond voor de vrijheid en rebellie van het nachtleven en seks voor homo’s, bevatte felle kleuren, veel plastic en maskers met slogans als Get Off My Dick en Blow Job.

Jean Paul Gaultier couture lente/zomer 1998

Op de lijst van grote ontwerpers staat enfant terrible Jean Paul Gaultier bekend om zijn viering van de queer esthetiek. Van mannen in rokken tot het homo-erotische motief met de gespierde marinière (zeeman). In de loop der jaren heeft Gaultier samengewerkt met vriend en muze Tanel Bedrossiantz. In zijn door Age of Enlightenment beïnvloede couture lente/zomer 1998-show verscheen Bedrossiantz in een nauwsluitende, rijkelijk gedrapeerde jurk, gedragen over een wit overhemd en stropdas.

Alexander McQueen herfst/winter 1998

De queer modegeschiedenis is ook een geschiedenis van hiaten en ironische verwijzingen. Vooral gezien de geheimhouding rond het persoonlijke leven van veel queer figuren. Alexander McQueens herfst/winter 1998-collectie – een donkere visie van metalen gaas, aardetinten en hoekige schouders – was geïnspireerd door Jeanne d’Arc. Na de show zei de ontwerper: “Iedereen kan een martelaar zijn, misschien was ik wel een martelaar voor homoseksualiteit toen ik nog maar zes was.”

Chanel couture lente/zomer 2013

De bruid is vaak aanwezig op de couturecatwalk. Vaak sluit ze een show in spectaculaire stijl af en loopt ze alleen. Af en toe wordt ze vergezeld door een goedgeklede bruidegom. Verschillende ontwerpers hebben geprobeerd dit heteronormatieve beeld op te krikken. In 2013 stuurde Karl Lagerfeld twee bruiden hand in hand de catwalk op om zijn coutureshow af te sluiten. De ontwerper verklaarde nonchalant dat het een gebaar was ter ondersteuning van het homohuwelijk in Frankrijk. Een wet die later dat jaar werd aangenomen.

queer runway vogue — ©Kristy Sparow/Getty Images
5/11

Ashish herfst/winter 2017

Ashish Gupta’s oneerbiedige ontwerpen en eksterachtige liefde voor glitter vormen een design-DNA dat direct herkenbaar is. Politiek commentaar en queer identiteit zijn kenmerkend voor zijn label en creativiteit. Zijn herfst/winter 2017-collectie was daarop geen uitzondering met regenbogen, pailletten en een model met een baard, Frankie genaamd. Hij droeg een T-shirt met de woorden: ‘Why be blue when you can be gay?’ Meer recentelijk bracht Gupta samen met Studio Voltaire een fotoboek uit met de titel GAZE. Hierin staan intimiteit en erotiek centraal in 365 portretten.

Burberry lente/zomer 2018

De laatste collectie van Christopher Bailey voor Burberry vormde een oprechte lofzang op de LGBTQ+ gemeenschap. Hij erkende zijn eigen homoseksuele wortels in de arbeidersklasse en kondigde het potentieel van een nieuwe generatie queer creatievelingen aan. Naast het creëren van een Burberry-collectie vol regenbogen bood het modehuis ondersteuning door te doneren aan drie LGBTQ+ liefdadigheidsinstellingen.

Wales Bonner lente/zomer 2018

De prachtige ontwerpen van Grace Wales Bonner zijn gebaseerd op weloverwogen keuzes. Voor haar lente/zomer 2018-show zorgde ze voor een begeleidend programma met het nodige leesmateriaal. Onder meer het essay van Hilton over liefde, erfenis en queer black art getiteld James Baldwin/Jim Brown and the Children en een gedicht van Essex Hemphill. Ook noemde ze Baldwins roman Giovanni’s Room uit 1956 als inspiratiebron.

Givenchy herfst/winter 2019

In de afgelopen jaren zijn verschillende beroemde lesbiennes en queer vrouwen favoriet geworden in de industrie. Annemarie Schwarzenbach – een Zwitserse schrijver en fotograaf – was de inspiratie achter Clare Waight Kellers herfst/winter 2019-show voor Givenchy. De frisse collectie van Keller zat vol schoonheid, klassiek maatwerk en een sfeer van androgyn comfort.

Loewe herfst/winter 2021

Jonathan Andersons interesse in homocultuur is duidelijk. Onder zijn eigen label JW Anderson heeft hij op Tom of Finland geïnspireerde capsulecollecties uitgebracht en shows gestreamd op Grindr. Als creatief directeur bij Loewe liet hij zich inspireren door verschillende queer artiesten, zoals David Wojnarowicz, Paul Thek en Joe Brainard. Die laatste vormde het inspiratiepunt voor de herfst/winter 2021-collectie.

Brainard, dichter, schrijver en kunstenaar, is vooral bekend om zijn memoires uit 1975. Toen de Covid-pandemie de live catwalkshows tijdelijk stopzette, bood Anderson een oplossing in de vorm van een show-in-a-book. Hij produceerde een prachtig koffietafelboek met Brainards werk. Als inspiratie voor een collectie vol vrolijke prints en breisels met surrealistische illustraties van de kunstenaar.

VTMTS herfst/winter 2022

Hoe zouden we queer catwalkmomenten definiëren? Is het de casting, het referentiepunt, de boodschap? In de afgelopen jaren heeft de mode-industrie een golf van ontwerpers gezien die verfrissende benaderingen van seksualiteit en gender bieden. Denk aan No Sesso, Telfar, Christopher John Rogers, Art School, Gogo Graham, Patrick Church, Ella Boucht, Nicolas Lecourt Mansion, SS Daley, Saul Nash, Hana Holquist, Daniel Fletcher, Per Gotesson en Harris Reed.

Tegelijkertijd heeft de modewereld een bredere benadering gekozen voor modellen die in de shows verschijnen. Vetements, het kleine broertje – of zusje – van Balenciaga, toonde hun herfst/winter 2022-collectie op een all-gender cast van modellen, waaronder een paar trans- en non-binaire individuen.