dit-is-waarom-krachttraining-de-sleutel-is-tot-een-lang-energiek-en-sterk-leven-367112
©Rocio Ramos, Vogue Nederland, mei 2025

Krachttraining voor vrouwen is meer dan spierballen kweken. Het gaat hand in hand met sterker worden, beter slapen en gezond ouder worden. Deze Vogue-redacteur legt, aan de hand van haar eigen ervaring, uit waarom.

De gids voor krachttraining voor vrouwen

Een paar maanden geleden woonde ik een lezing bij die mijn levensstijl compleet heeft veranderd. Dat was tijdens mijn verblijf in de Buchinger Wilhelmi Kliniek, een waar toevluchtsoord voor welzijn, waar de jetset al meer dan vijftig jaar naartoe trekt om te herstellen en nieuwe energie op te doen, met een prachtig uitzicht op de kust van Marbella. Wie al eens van deze oase heeft gehoord, weet dat de ervaring daar veel verdergaat dan het therapeutisch vasten waar de kliniek om bekendstaat. Elke dag wordt een uitgebreid programma aangeboden vol activiteiten, excursies en initiatieven om zowel lichaam als geest te stimuleren. Natuurlijk wilde ik alles uitproberen. Zo belandde ik, bijna toevallig, bij een lezing over krachttraining – terwijl ik nog nooit een halter had aangeraakt. Een uur later wist ik zeker dat ik dit in mijn routine moest opnemen.

Via deze link meld je je aan bij ons nieuwe Instagram Channel Before it’s in Vogue

“Wie van jullie doet aan lichaamsbeweging?”, begon Felipe Isidro, hoogleraar lichamelijke opvoeding en CEO van Physical Exercise & Health Consulting. Hij verduidelijkte meteen: “Ik vraag het omdat zeven op de tien mensen dat niet doen; zeventig procent van de bevolking, niet minder dan dat. En let op: ik zeg lichaamsbeweging, niet fysieke activiteit. Fysieke activiteit is wat we doen zonder erbij na te denken: lopen, trappenlopen, boodschappentassen dragen… Natuurlijk is bewegen altijd beter dan stilzitten, maar de voordelen zijn niet te vergelijken met die van gerichte lichaamsbeweging, die gepland en gestructureerd is. Ideaal is een combinatie van beide: meer bewegen in het dagelijks leven en daarnaast tijd vrijmaken om echt te trainen. Zeker in een samenleving die ons steeds minder uitnodigt om te bewegen, met al die auto’s, liften en roltrappen. Het doel van vandaag is om te begrijpen hoe belangrijk en essentieel lichaamsbeweging is, en dan vooral krachttraining (voor vrouwen).”

Krachttraining voor vrouwen

Er bestaan verschillende eenvoudige tests om te achterhalen hoe het met je kracht en conditie gesteld is, wat je uitgangspunt is en hoe je dat kunt verbeteren. Enkele tests die de expert aanbeveelt om thuis te doen als je wil beginnen met krachttraining zijn:

  • Dynamometer: meet de grijpkracht door de vuist te sluiten. Online zijn tabellen te vinden waarmee je vanaf twintig jaar kunt nagaan of je krachtniveau passend is bij je leeftijd en geslacht. Dit helpt om vroegtijdig problemen als sarcopenie (verlies van spiermassa en -kracht) op te sporen, nog voordat ernstige symptomen optreden.
  • Stoeltest: een andere nuttige test is om vijf keer zo snel mogelijk op te staan en weer te gaan zitten. Daarvoor heb je alleen een stoel en een stopwatch nodig. Deze test meet de kracht in de benen, waar we de meeste spiermassa hebben – en die we tegelijkertijd als eerste verliezen.
  • Ooievaarstest: combineert kracht en evenwicht. Je gaat staan op je niet-dominante been (het ‘slechte’) en tilt het andere been op, terwijl je de houding probeert vast te houden zonder je armen te gebruiken. Wie jonger is dan vijftig doet de test met gesloten ogen, wie ouder is houdt de ogen open om vallen te voorkomen. Idealiter houd je de positie minstens 45 seconden vol.
  • Het is ook de moeite waard om de zesminutenduurtest te noemen: hierbij loop je zo snel mogelijk de grootste afstand die je in zes minuten kunt afleggen. Minder dan 500 meter wijst op een slechte hart-longconditie, tussen 500 en 700 meter is acceptabel, en meer dan 700 meter wordt als uitstekend beschouwd.

“Het belangrijkste aan deze tests is niet alleen te weten waar we staan, maar ook om te meten hoe we vooruitgaan. Soms merken we veranderingen aan hoe we ons voelen, maar soms hebben we objectieve gegevens nodig. Dit zijn heel eenvoudige hulpmiddelen waarmee we tastbaar kunnen zien dat krachttraining ons echt helpt verbeteren”, voegt Felipe Isidro toe.

Train om spieren op te bouwen, niet om vet te verliezen

Vaak denken we dat het doel van sporten het verliezen van vet is. En hoewel dat zeker helpt, benadrukt de expert dat dit niet het belangrijkste is. De echte focus ligt op de spieren en hun mitochondriën: die kleine ‘batterijen’ die de energie produceren die ons vitaliteit geeft. Wanneer de mitochondriën goed functioneren, voelen we ons sterk. Wanneer ze achteruitgaan, ontstaat vermoeidheid en moeite met vetverbranding, zelfs bij een dieet. Er bestaat geen wonderpil: de enige bewezen manier om de mitochondriale functie te verbeteren is beweging, vooral krachttraining voor vrouwen.

“Bovendien hoopt vet zich niet alleen onder de huid op, maar ook in organen, ingewanden en zelfs in de spieren zelf. Daarom is trainen zo belangrijk: het versterkt niet alleen, het ‘reinigt’ ook dat ingesloten vet, al is dat niet het hoofddoel.” Laten we het uitleggen met een eenvoudige metafoor: een nieuwe telefoon laadt snel op en de batterij gaat uren mee, maar na verloop van tijd slijt de batterij en loopt je telefoon snel leeg. Dat is precies wat er gebeurt bij mensen met beschadigde mitochondriën: ze staan op met energie, maar zijn halverwege de ochtend alweer uitgeput. Herkenbaar?

Snelle vezels versus trage vezels

In de spieren zitten trage vezels, die verantwoordelijk zijn voor langdurige inspanningen zoals wandelen, en snelle vezels, die essentieel zijn om op onverwachte situaties te reageren of plotseling gewicht te tillen. Naarmate we ouder worden, verdwijnen de snelle vezels als eerste. “Wandelen verbetert het uithoudingsvermogen, maar voorkomt niet het verlies van snelle vezels. Als je geen kracht traint, word je trager. Dat zien we bij ouderen, die uiteindelijk in kleine stapjes lopen omdat ze die vezels kwijt zijn. Krachttraining voor vrouwen is de enige manier om ze te behouden.”

Want hoewel ouder worden onvermijdelijk is, ligt goed ouder worden wel binnen onze macht. “We bouwen spiermassa op tot onze 25ste, behouden die tot ongeveer 35 en verliezen die daarna geleidelijk, versneld vanaf 50 en nog sneller na 65. Daarom geldt: hoe eerder je begint met trainen, hoe beter. Er zijn mensen van zeventig die dankzij dagelijkse training evenveel kracht hebben als een zittend iemand van veertig of vijftig. Dat bewijst dat deze gewoonte je biologische leeftijd tot wel twintig jaar kan terugdraaien.”

De perfecte dosis krachttraining

Krachttraining werkt net als een medicijn: het draait allemaal om de juiste dosis. Water hydrateert, maar in overmaat kan het je doen verdrinken. Met krachttraining is het precies zo: het gaat niet om veel doen, maar om het goed doen. De juiste dosis, volgens de expert, betekent weinig herhalingen, veel rust en vooral: vermijd uitputting. “Veel mensen denken dat ze niet getraind hebben als ze niet moe zijn, maar het is juist andersom: bij krachttraining streven we niet naar vermoeidheid, maar naar kwaliteit.” Dit zijn de zeven belangrijkste richtlijnen om te beginnen met krachttraining, ongeacht je niveau of leeftijd.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

  1. Verhoog de frequentie geleidelijk: minimaal twee dagen per week zijn nodig om je lichaam te laten wennen, maar idealiter bouw je dit op naar drie of vier dagen met rustdagen ertussen: één dag trainen, één dag rust. Begin bovendien altijd met krachttraining vóór cardiotraining. Als je beide op één dag doet, sluit dan af met cardio.
  2. Waar te beginnen als je nog nooit hebt getraind? Bij de benen. Die vormen het grootste spierreservoir van het lichaam en verliezen het snelst aan kracht. Bovendien bevatten ze voornamelijk snelle spiervezels, dus het trainen van de benen is essentieel.
  3. Geef prioriteit aan intensiteit boven herhalingen: train op hoge intensiteit (snel) om de snelle spiervezels te activeren. Doe liever weinig herhalingen (ongeveer de helft van wat je maximaal aankunt) om vermoeidheid te voorkomen. “Als je dertig squats kunt doen, doe er dan tien of vijftien. Als je met gewicht vijftien herhalingen zou kunnen doen, doe er dan zes, maar ga snel omhoog en langzaam omlaag. De sleutel is de snelheid van de beweging, want dat activeert de snelle vezels via het zenuwstelsel.”
  4. Rust is belangrijk: neem voldoende pauze. Minstens één minuut, maar idealiter twee tot drie minuten of langer tussen de sets. Je bent volledig hersteld wanneer je weer kunt praten en zelfs zingen – meer dan korte woorden kunt uitbrengen, dus.
  5. Vermijd vermoeidheid: het is cruciaal dat de training niet uitputtend is. Als je jezelf uitput, train je de trage vezels en verlies je de snelle. Beter enkele goed uitgevoerde oefeningen, een paar keer herhalen, en stoppen vóór je moe wordt.
  6. Begin rustig: start met korte sessies van vijf, tien of vijftien minuten in circuitvorm (afwisselend oefeningen en rustmomenten). “Iedereen kan tien minuten per dag vinden als je echt wilt. Het probleem is vaak eerdere negatieve ervaringen. Velen associëren sport met pijn, vermoeidheid of ongemak. Als we het niet-vermoeiend kunnen maken, plezierig zelfs, en men de voordelen ervaart, ontstaat vanzelf een positieve spiraal.”
  7. Let op je ademhaling: het trainen van de ademhalingsspieren is essentieel, want dat verbetert herstel en uithoudingsvermogen. Maak lange, diepe ademhalingen, voel het middenrif werken, en gebruik eventueel hulpmiddelen die je dwingen om krachtig in of uit te ademen.

Wanneer, hoe, waar en waarom

  • Wanneer en waar: volgens de expert is bij krachttraining voor vrouwen ’s ochtends trainen het beste. Dit activeert het sympathische zenuwstelsel vroeg op de dag, waardoor het parasympathische systeem (ontspanning) zich ’s avonds beter kan activeren. Dat verbetert de slaap door de melatonineproductie te stimuleren ongeveer veertien uur later – het moment waarop we normaal gaan slapen. En als het even kan, train dan buiten: contact met de natuur en sociale interactie hebben directe voordelen voor de gezondheid.
  • Hoe: met je eigen lichaamsgewicht, een weerstandsband, een bal of gewoon in het park kun je zeer effectieve circuits uitvoeren. Het belangrijkste is dat de oefeningen zijn afgestemd op jouw niveau, dat je ze kunt herhalen en volhouden. En nog beter: doe het samen met anderen. Sociale verbinding motiveert, zorgt voor betrokkenheid en, zoals onderzoek aantoont, verlengt de levensduur.
  • Waarom: omdat je verliest wat je niet gebruikt. Dat geldt voor spieren, botten, de ademhalingsspieren en bij vrouwen ook voor de bekkenbodem. Omdat krachttraining de diepe, droomloze slaap (de Non-REM-fase) bevordert, die met de leeftijd korter wordt. Langere Non-REM-fases worden in verband gebracht met langzaam en gezond ouder worden. Omdat het een investering is in je toekomstige gezondheid. Omdat het angst vermindert en je je op elk niveau beter laat voelen. Want een gezond lichaam is, in wezen, een perfect lichaam.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue ES.