“Neuzen zijn erg goede kunstenaars. Dus waarom ze géén credits geven, zou mijn vraag zijn? Ik ben verbaasd als andere merken dat niet doen. Een parfum maken is een complex proces. Ik kies afhankelijk van de geur die ik wil ontwikkelen, voor een specifieke neus. Ieder van hen heeft een eigen stijl.  Je vraagt ook niet de schilder van de Sixtijnse kapel om een kleine aquarel te maken. Al kan een meesterparfumeur als Dominique Ropion eigenlijk alles, dat is net Picasso.”

U studeerde kunst, is dat de reden dat u parfumeurs met kunstenaars vergelijkt?

“Leren kijken naar kunst, is hetzelfde als leren begrijpen wat je ruikt. Het is alleen een ander orgaan. Ik was laatst bij een tentoonstelling van Picasso in de Tate Gallery. Er hingen allerlei werken die op het eerste gezicht heel anders geschilderd waren. Toen ik beter keek, zag ik toch overeenkomsten in hoe ze opgebouwd waren. Ik denk dat Picasso voor hij ging schilderen eerst nadacht en gesprekken voerde. Dat doen we ook in de parfumerie.”

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Parfum is als kunst

Als we die vergelijking tussen een parfum en kunstwerk doortrekken: hoe is een parfum opgebouwd van grondverf tot vernis?

“Ik voer eerst gesprekken met neuzen over wat we willen maken. Dan voegen we bepaalde elementen samen. Daarvoor gebruiken we ons eigen vocabulaire; woorden die de geuren beschrijven. Deze neuzen kennen misschien wel 2000 van dit soort woorden, ik ken er zo’n 1000 door de tijd dat ik in een lab werkte. Die woorden kunnen ingrediënten zijn, maar ook architectonische vormen. Een parfum is als een huis, met een fundatie en een dak. We bouwen zo’n parfum echt op, zoals Le Corbusier zijn creaties ontwierp.

Een voorbeeld van zo’n proces: ik gaf Dominique Ropion ooit het mondwater van mijn vader. In vijf minuten maakte hij de constructie van de geur na. Van daaruit ontwikkelde hij het verder naar een parfum genaamd Geranium Pour Monsieur. Dat draag ik nu nog steeds. Toen dat af was, vroeg ik Dominique het wat vrouwelijker te maken. We voegden er een enorme hoeveelheid roos aan toe. Dat werd Portrait of a Lady. We werken dus met elementen die al bestaan. Vanuit dat fundament maken we een schets. Die ontwikkelen we verder. Als het verhaal klopt, zorgen we dat de samenstelling van het parfum werkt: dat de geur zich verspreidt en lang blijft hangen. Die stap in het maakproces kan lang duren. Een goed parfum blijft acht uur op je huid zitten en de geur moet energie blijven geven.”

Éditions de Parfums Frédéric Malle x Acne Studios

Hoe ontstond de samenwerking met Acne Studios?

“Ik heb Acne altijd een interessant merk gevonden: mode die met beide benen op de grond staat. Je kunt een Acne-stuk jarenlang dragen en het blijft werken, terwijl het wel heel specifieke items zijn. Net als onze parfums, is Acne verankerd in traditie; de fundatie van de snits is vrij klassiek. Maar er is altijd een twist, waardoor het grenzen verlegd. Acne is een state of mind. Zo ook ons parfum. De basis is een klassieker als No. 5 van Chanel. Dat is een bloemig parfum; warm en troostend. Met Acne Studios gebruikten we als basis meer rozige noten, oranjebloesem en viooltjes. Allemaal zacht, warm en prettig. Daar voegden we als contrast meer ‘koude’, luchtige noten aan toe. Net als de Acne-mode, heeft dit parfum een klassieke basis met onverwachte twist.”

Als u over parfum praat, gaat het over kunst, architectuur én emotie. Wat betekent parfum voor u?

“Parfums zijn een noodzakelijk verlengstuk van onszelf. We leven een wereld die zo aangeharkt is, digitaal en waarin alles perfect moet zijn; zo scherp als een foto gemaakt door een iPhone. Er lijkt bijna geen ruimte meer voor onscherpte. Maar uiteindelijk willen we nog steeds liefhebben en interactie met echte mensen. Een goed parfum praat al voordat jij je mond open doet. Het vermengt zich met jou. Dat is meteen een van de moeilijkste onderdelen van het maken van parfum: het is niet zomaar een geur, het is iets diep menselijks en emotioneels. Mode is een aanvulling op je persoonlijkheid, parfum is dat ook, maar onzichtbaar. Het voegt een andere dimensie toe. Als je met iemand naakt in bed ligt, is het parfum er nog steeds.”

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

‘Ik droeg parfum op mijn zesde’

Eigenlijk is parfum een basale manier van communicatie, hoe kies je dan een geur die bij jou past?

“Laat je niet beïnvloeden door anderen. Jij moet jezelf instinctief leuk vinden met een bepaald parfum op. Als je een parfum voor een ander koopt, moet het ook echt om die ander gaan, niet om wat jij lekker vindt. Niet je eigen fantasieën op een ander via een parfum projecteren.”

Over het dragen van parfum gesproken: het layeren van parfum, dus het combineren van verschillende soorten, is een trend.

“Niet doen. Een parfum is een rond verhaal, vaak werkt een heel team daar een jaar lang aan, als het niet meer is. De enige mensen die misschien snappen hoe ze verschillende parfums kunnen combineren, zijn mensen in het Midden-Oosten, omdat die er vaker echt verstand van hebben. Zij verstaan de kunst van geuren met elkaar combineren. En het kan eventueel ook als je parfums die erg op elkaar lijken combineert of met één simpele geurnoot. In andere gevallen: just don’t. Je vraagt toch ook niet een kind om over een Picasso heen te schilderen?”

U groeide op omringd met parfums. Heeft dat uw reukvermogen ontwikkeld?

“Mijn moeder leerde ons niet per se parfums te begrijpen. Ik was er wel in geïnteresseerd, volgens mij droeg ik op mijn zesde al Eau Savage van Dior. Maar ze heeft ons nooit gestimuleerd het parfumvak in te gaan, mijn broer is bankier geworden. Zelf had ik wel een artistieke gevoeligheid, maar ik hield ook van commercie. Vandaar dat ik kunst en economie ging studeren. Erna werd ik assistent-fotograaf en belandde in de reclame. Vervolgens assisteerde ik Jean Amic. Hij werkte bij een lab dat ingrediënten van parfums creëert. Ik wilde zo veel mogelijk van hem leren. Het moment dat ik de parfumindustrie inwandelde, voelde ik me thuis. Het leek wel een roeping. Ik werd vervolgens consultant voor andere parfummerken, zoals Hermès.”

Frédéric Malles favorieten

U heeft alle kennis om zelf parfum te maken; wilde u zelf geen neus zijn?

“Ik ken alle ingrediënten en spreek de taal van de neuzen, maar ontwerp ze niet zelf. Toch ben ik veel meer een neus dan sommige mensen die beweren een neus te zijn. Een echte neus is iemand die op papier een compositie kan opschrijven die meteen een echt parfum is. Om dat te kunnen heb je minstens 15 jaar ervaring nodig. Als ik een chemische formule zie staan, kan ik dat ook ‘lezen’. Dat kan iemand niet die slechts een parfum-marketeer is.”

Wat is uw favoriete parfum?

“Er zijn veel parfums die mij inspireren. Ik ben beïnvloed door Guerlain-parfums, en bijvoorbeeld door Paris van Saint Laurent. Wat we met mijn eigen merk maken, is moderner. Ik vind het nieuwe parfum samen met Acne ook echt heel goed. Het is gemaakt door een jonge parfumeur, die een superster gaat worden in deze industrie: Suzie Le Helley. Ik geef graag een podium aan jonge, interessante parfumeurs.”

Tot slot: wat is het grootste compliment dat iemand u kan maken over een parfum?

“Het dragen ervan is al een compliment. Mijn opa, die Dior Parfums startte, gaf ooit een vrouw op haar 18^e een fles van Miss Dior. Zij is nu 90 en draagt het nog. Dat is het ultieme compliment; als een parfum onderdeel van iemand wordt. Diegene kiest elke dag weer voor een bepaalde geur om te communiceren. Een parfum is sterker dan woorden.”

Éditions de Parfums Frédéric Malle x Acne Studios is vanaf 17 april te koop bij alle verkooppunten van EDPF: Skins en Bijenkorf Amsterdam en online via fredericmalle.com en acnestudios.com.

Liefhebber van parfums? We schreven hier al over hoe je parfum aanbrengt en dit is een lijst met onze favoriete cultparfums en geuren voor het voorjaar.