halina-reijn-behaalt-groot-succes-met-babygirl-het-was-een-soort-heel-dure-therapie-324314
©Pieter Henket, Vogue Nederland, december 2024

Halina Reijn weet nog dat ze voor het eerst een theatervoorstelling zag. “Ik was dertien, mijn moeder nam me mee naar Toneelgroep Amsterdam.” Het stuk: Lulu. Over “een sekswerker, een meisje” gespeeld door Chris Nietvelt, dat zich alsmaar aanpast aan “elke klant of oom of whatever man dan ook het podium opkomt”. Lulu is altijd wie de man tegenover haar wil dat ze is. “Een totale kameleon”, zegt Reijn, “en daarmee de ultieme vrouw in het patriarchaat.”

Groot succes voor Halina Reijn

Dat hele patriarchaat even daargelaten: Reijn wilde Lulu zijn. Want tegelijk, zegt ze, sprak uit die rol zo veel autonomie, zo veel controle. “Chris had een uiterlijk dat anders was dan van anderen, niet de modellen die ik in bladen zag en in wie ik me totaal niet herkende. Als ik die bladen las, dacht ik: ik ben te anders, ik ben te raar, te bang. Chris had iets beestachtigs.” Ze houdt haar handen als een soort klauwen boven haar hoofd bij dat laatste woord.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Zelfs via Zoom, vanuit haar appartement in New York, is Reijn een opvallend entertainende gesprekspartner. Ze is een waterval van woorden, stemmetjes, onderkoelde humor; ze voert een gesprek dat moeiteloos wisselt tussen haar MeToo-ervaringen als actrice (“Ik kan je wel zevenhonderd verhalen vertellen waarvan je denkt: excuse me?“), haar moeite met daten (“Ik leef echt als een non, misschien moet ik toch weer eens op een app”) en haar enigszins zwarte kijk op de wereld (“De dood, weet je wel, die komt. Memento mori, we gaan allemaal dood”). 

Twaalf jaar later speelde Reijn zelf Lulu, nadat ze met regisseur Theu Boermans op zoek was gegaan naar een Hamlet-achtige vrouwenrol. “We kwamen toen uit bij Lulu. Dat vond ik zo ironisch. Als Jacob Derwig alleen op het podium stond als Hamlet, had hij hele monologen over waarom ben ik hier en wat doe ik hier op de wereld. Als Lulu alleen op het podium stond, keek ze stil naar het publiek, stond ze te wachten tot er weer een man opkwam, want dan kon ze weer leven.”

‘Babygirl’

Meer dan twintig jaar na die Lulu-rol brengt Reijn Babygirl uit. Een film die je kunt zien als Lulu-diapositief: wat gebeurt er als een vrouw zelf mag beslissen, een eigen tegenspeler kiest, een zelfgeschreven script mag volgen? Nicole Kidman speelt hoofdpersonage Romy, CEO van een techbedrijf, met ogenschijnlijk een geweldig leven: een fantastische carrière, twee leuke dochters, een prachtig huis in New York, een aantrekkelijke man die theater regisseert en met wie ze na twintig jaar huwelijk nog seks heeft.

Die seks zien we meteen in de eerste scène, als Romy precies klaarkomt zoals vrouwen al decennia klaarkomen op beeld: hoog kreunend, zwiepend met haar haar, ogen dicht, oeh ah, I love you. Om vervolgens meteen naar de studeerkamer te sluipen, haar laptop open te klappen en porno te kijken, om zo, liggend op haar buik, haar echte orgasme te beleven: schokkend, laag hijgend, dierlijk. Ze slaat haar hand voor haar mond, klapt de laptop dicht en loopt onhoorbaar terug naar de slaapkamer, in haar roze lingerie. 

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Halina Reijn voor Vogue december 2024
©Pieter Henket, Vogue Nederland, december 2024

Diepe verlangens

Welkom in het universum van Babygirl, dat draait om de vraag welke diepe verlangens, onzekerheden en beestachtigheden verstopt zitten onder het uiterlijk en gedrag van alle vrouwen die zich perfect hebben aangepast aan een patriarchale samenleving. Als Romy een nieuwe stagiair op kantoor krijgt, Samuel, begrijpt ze niet waarom hij haar zo aantrekt: Samuel is brutaal, agressief zelfs. Hij zegt op zijn eerste dag tegen Romy dat hij het idee heeft dat ze ‘ervan houdt gecommandeerd te worden’ – een tamelijk brutale opmerking van stagiair richting CEO.

Toch is Romy geïntrigeerd. Als Samuel tijdens een werkborrel een glas melk voor haar bestelt, drinkt ze dat zonder aarzelen leeg. ‘Good girl’, zegt Samuel als hij langs haar naar buiten loopt. Romy kijkt verschrikt: waar is ze in godsnaam mee bezig? Ze is een vrouw die bestaat uit botox, cryo-behandelingen, EMDR, Google-meetings van twintig minuten, Max Mara-jassen in elke kleur beige. Alles aan haar is controle. Waarom vindt ze deze Samuel en zijn ontregeling dan zo aantrekkelijk? 

Heel dure therapie

“Het maken van Babygirl was een soort heel dure therapie”, zegt Reijn. “Ik probeer zo eerlijk mogelijk mijn eigen worsteling met het leven te uiten.” Eerlijkheid is sowieso een thema in Reijns carrière – of het nou gaat om naaktheid op het toneel, transparantie over haar ongewenste kinderloosheid, seksisme binnen haar werkveld of botoxgebruik. Die eerlijkheid zorgde ervoor dat ze de afgelopen jaren naast actrice ook publiek figuur werd. En terwijl sommigen haar in die rol een interessante stem vonden, werd ze voor anderen vooral iemand om lacherig over te doen – daar heb je Halina weer, met haar ongevulde baarmoeder, haar botoxhoofd, staat ze weer naakt op het toneel.

“Ik denk dat Nederlanders sowieso moeite hebben met uit de pas lopen in het publieke domein”, zegt Reijn over die negatieve reacties. “En op vrouwen met een mening zit al helemaal niemand te wachten. Kijk alleen al naar het programma VI. Daar zijn dingen over mij gezegd die hier in Amerika dus echt ondenkbaar zijn.” ‘Probeer eerst eens drie woorden in een film foutloos te zeggen’, zei VI-copresentator Johan Derksen toen hij eens tegenover haar had gezeten bij De Wereld Draait Door. Reijn zou lelijk zijn, vonden hij en zijn collega’s, er zou ‘een peloton ME overheen moeten’, et cetera.

Enigszins ironisch dus, dat juist Derksen onlangs hoog opgaf over Reijns succes. “Hij zei zoiets als: het blijft natuurlijk een kutactrice, maar goed, ze heeft nu wel succes, want ze werkt met Nicole Kidman, en die vind ik wel mooi.” Reijn grinnikt, een beetje schamper. “Ik wil er nu allemaal om lachen, maar het is natuurlijk wel gewoon bizar.”

Lees het volledige interview met Halina Reijn in het nieuwe decembernummer van Vogue Nederland (inclusief Real Beauty Special), dat nu in de winkel ligt en hier online te bestellen is.