Is de Victoria’s Secret-show tóch in lijn met de tijdsgeest van nu?

De Victoria’s Secret-show is terug, en dat roept – voorspelbaar – gemengde reacties op. Veel mensen uit de modewereld lijken er niet per se enthousiast over. De show zou “te veel male gaze” uitstralen, “toxisch” zijn door het verleden van het merk, en “niet meer van deze tijd.” Maar ik vraag me af: is dat wel zo?

Victoria’s Secret Fashion Show 2025

Vannacht vond de Victoria’s Secret Fashion Show plaats. Hierin liep een cast vol bekende gezichten, waaronder Gigi en Bella Hadid, Doutzen Kroes en Adriana Lima, maar ook nieuwkomers als basketbalster Angel Reese en influencer Quen Blackwell, met vleugels, glitter en bombastische muziek over de runway. Het spektakel roept kritiek op, want binnen de mode-industrie wordt er iedere keer afgevraagd of het lingeriemerk en diens bekende show wel in de huidige tijdsgeest past. Is het niet een verouderd concept waar seksualisering van het vrouwelijk lichaam centraal staat?

Via deze link meld je je aan bij ons nieuwe Instagram Channel Before it’s in Vogue

Die vraag is niet onterecht. Het merk kampte jarenlang met een problematisch imago. Van het beruchte gebrek aan diversiteit tot de uitspraken van voormalig topman Ed Razek, die ooit zei dat er geen plek was voor trans modellen in de show. Victoria’s Secret belichaamde lang het smalle schoonheidsideaal van de jaren nul: wit, dun, langbenig. In een wereld die steeds bewuster is van representatie en inclusiviteit, voelt dat logischerwijs achterhaald. En ja, de term male gaze hangt nog altijd als een schaduw boven het merk.

Jonge vrouwen enthousiast over de show

Toch vond ik het interessant om te zien dat vooral jonge vrouwen enthousiast waren over de show. Ik zag meiden online aftellen naar de uitzending en op TikTok verschenen livestreams met watchparties van vriendinnen in roze satijnen pyjama’s, alsof het een jarenlange traditie is. Voor een oudere generatie is dat het ook, ik kan me nog goed herinneren hoe de shows op MSN werden nabesproken. Er zit dus iets nostalgisch in, een gevoel van samen tutten en je vergapen bij de glamoureuze looks. Maar voor de nieuwe generatie is dat geen terugverlangen naar een oud ideaalbeeld. Het is gewoon genieten van iets leuks, als meiden onder elkaar.

Male gaze in de modewereld

Dat zette me aan het denken. Misschien draait de afkeer vanuit de modewereld stiekem minder om een moreel standpunt, en meer om esthetiek. Want het is makkelijk om iets te veroordelen als je de stijl toch niet mooi vindt. Als je de glitter, vleugels en bombast niet aanspreken – omdat het een tikkeltje ordinair is. Bovendien: de modewereld die zo graag de male gaze aanwijst, is zelf niet bepaald vrij van kritiek. Veel van de invloedrijkste modehuizen worden op dit moment geleid door (witte) mannen, die óók bepalen wat vrouwelijkheid is en hoe ‘sexy’ eruit mag zien. En achter de schermen van grote modehuizen zijn ook verhalen over machtsmisbruik, wangedrag of problematische werkomstandigheden voorgekomen.

Toch krijgt een high fashion-ontwerper sneller een tweede kans, omdat zijn werk als ‘geniaal’ wordt bestempeld. Wanneer een vrouw in lingerie over de catwalk van Victoria’s Secret loopt, heet het objectificatie; wanneer een mannelijke ontwerper een transparante jurk ontwerpt voor een groot modehuis, is het artistieke expressie. Waar de grens ligt, lijkt uiteindelijk vooral bepaald door wie het verhaal vertelt – en hoe chic het verpakt wordt.

En als je goed kijkt, lopen deze twee werelden qua casting inmiddels niet eens zo ver uit elkaar. De nieuwe Victoria’s Secret-show liet een meer diverse cast zien. Ja, we zien nog steeds veel strakke buiken. Maar we zien ook een hoogzwangere Jasmine Tookes, modellen met verschillende maten zoals Paloma Elsesser, Devyn Garcia, Barbie Ferreira en Precious Lee, trans model Alex Consani en iconen van eerdere generaties. Dit is vandaag de dag misschien wel even inclusief als op menig high fashion-catwalk (misschien zelfs íets inclusiever, als je bedenkt dat volgens recente cijfers de matendiversiteit op de internationale catwalks juist weer is afgenomen).

Reclaimen van hyper-femininity

Sexy zijn is door de jaren heen een soort mijnenveld geworden. Na #MeToo kregen we een nieuwe gevoeligheid voor hoe vrouwelijke lichamen worden bekeken. Terecht. Maar ergens onderweg zijn we ook een beetje bang geworden voor sensualiteit zelf. Wanneer doe je het voor een ander en wanneer is iets bevrijdend? In de mode zie je dat spanningsveld overal: transparante jurken en lingerie-looks verschijnen non-stop op de catwalk, maar hebben wel vaak een verhaal erachter. Het is alsof sexy pas mag als het conceptueel is. En misschien verklaart dat waarom de Victoria’s Secret-show zoveel ongemak oproept: het is niet ironisch, of met een diepgaande betekenis. Het is gewoon sexy. En dat vinden we, hoe vrij we ook zijn, nog steeds moeilijk te plaatsen.

Toch lijkt juist een jongere generatie vrouwen dat idee actief aan het omgooien. Op TikTok en Instagram zie je hoe hyper-femininity wordt gereclaimed met trends van coquette tot balletcore tot barbiecore. Het is roze, glanzend, over de top – niet voor mannen, maar voor henzelf. Het is zelfbewust, campy en fun. En het is ook een reactie op een tijd waarin ‘niet als andere meisjes zijn’ lang gold als compliment. Waarin het cool was om te zeggen dat je niet van roze hield, geen make-up droeg en meer one of the guys was. Dat willen we juist niet meer. De nieuwe generatie omarmt het tegenovergestelde: ze dragen strikken, glitter en lipgloss juist omdat ze dat leuk vinden – niet omdat het van iemand moet. Jonge vrouwen vieren het om unapologetic vrouw te zijn. En dat mag best meer gevierd worden.