Koffie of matcha? Welke van de twee is beter voor je?

Koffie of matcha? Voor mij is het geen van beide. Koffie heb ik nooit wat gevonden en toen ik voor het eerst matcha dronk, leek het alleen maar voor een piek in mijn toch al hoge stressniveau te zorgen. De vraag welke van de twee nou beter is, zorgt online voor veel opschudding (zoekopdrachten naar koffie vs. matcha zijn enorm populair). Daarom ben ik op onderzoek uitgegaan. Omdat fans vaak vol passie zijn over de drank van hun keuze, is het goed te weten dat ik totaal onbevooroordeeld ben. Van beide ben ik namelijk niet afhankelijk.

De voordelen van koffie voor je gezondheid

Is koffie drinken goed voor je gezondheid? “Er zijn een aantal onderzoeken gedaan (recentst in het Journal of the International Society of Sports Nutrition in 2021) die aantonen dat een dosis cafeïne van ongeveer 5 mg per kg lichaamsgewicht kan zorgen voor een flinke toename in zowel fysieke als mentale prestaties”, zegt celebrity-trainer Luke Worthington. “Dus voor een persoon van 60 kilo zou dat 300 mg zijn en voor een persoon van 80 kg is dat 400 mg cafeïne.” Om dit even in perspectief te zetten: er zit ruwweg 200 mg cafeïne in een shot espresso.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Dit betekent dat de juiste hoeveelheid drinken – dus niet overmatig veel – kan helpen om je fysieke prestaties en concentratie te verbeteren, bijvoorbeeld in de sportschool of op kantoor.

Voedingsdeskundige Lucy Miller haalt een aantal onderzoeken aan naar de voordelen van koffie voor je gezondheid. Koffie is grotendeels gezond dankzij de krachtige antioxidanten. “Voordelen zijn onder andere een verminderd risico op Alzheimer, depressie, diabetes type 2 en leveraandoeningen. Koffie is een van de hoogste bronnen van antioxidanten in sommige diëten.”

Koffie kan dus energie geven en vermoeidheid tegengaan, maar als je er te veel van drinkt, kun je bijwerkingen krijgen. Als je bijvoorbeeld last krijgt van spanningshoofdpijn, is het beter koffie te vermijden. “Het triggert de afgifte van adrenaline die kan leiden tot angst en nerveusheid. Dit kan vervolgens de stress- en cortisolniveaus verhogen, wat weer kan leiden tot een stijging van de bloedsuikerspiegel”, zegt Miller. Koffie kan ook slapeloosheid veroorzaken en werken als een laxeermiddel. “Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door het vrijkomen van gastrine, een hormoon dat de beweging in de dikke darm versnelt.”

Koffie en cafeïne

Er zijn mensen die koffie kunnen drinken zonder meteen angstig en nerveus te worden. Toch kun je er beter voor zorgen dat je koffie niet te laat op de dag drinkt om slaapproblemen te voorkomen die de volgende dag beïnvloeden. Zo start je een vicieuze cirkel van nog meer koffie drinken. “Cafeïne heeft een halfwaardetijd van ongeveer vijf uur. Het duurt dus ongeveer vijf uur voordat het niveau van cafeïne in je bloed met de helft is afgenomen. Dan kost het nog eens vijf uur om weer met de helft af te nemen”, zegt Worthington.

“Als je ’s middags een dubbele espresso drinkt (ongeveer 400 mg cafeïne), heb je om 17.00 uur nog steeds het gehalte van een enkele espresso in je bloed. Om 22.00 uur is dat nog het gehalte van een halve espresso.” Moraal van het verhaal? De hele dag koffie drinken – en zeker na 15.00 uur – is niet zo goed voor je op de lange termijn.

De voordelen van matcha voor je gezondheid

Je kunt tegenwoordig nauwelijks meer heen om influencers die foto’s van hun groene drankjes posten op Instagram. Maar heeft de gezonde trend echte voordelen?

Matcha bevat ook cafeïne, maar in een veel lagere dosis van 70 mg per kopje. “Dit betekent dat je meer porties kunt nemen, of op latere momenten van de dag, voordat het een nadelig effect heeft op de slaap”, zegt Worthington.

Matcha is de oudere zus van groene thee (ze komen van dezelfde plant). Matcha wordt in de schaduw gekweekt, terwijl groene thee meer zonlicht nodig heeft. Het hele blad wordt gebruikt, waardoor het over een aantal voedingsstoffen beschikt en meer cafeïne en antioxidanten bevat dan groene thee. “Het is veel rijker (mogelijk 100 keer) aan catechines, een natuurlijk antioxidant die in thee voorkomt”, zegt Miller. “Het kan helpen bij het ontgiften en de hersenfunctie verbeteren. Ook bevat het een stof genaamd L-theanine, die de effecten van cafeïne verandert, zodat je je minder snel angstig of nerveus voelt.”

Matcha helpt nog steeds met alertheid, maar heeft niet de energiecrash die kan volgen op cafeïne. Ook heeft L-theanine (een aminozuur) nog andere voordelen voor de gezondheid. “Er is aangetoond dat het de alfa-hersengolfactiviteit verhoogt, wat betekent dat je mentale focus toeneemt, net als creatief denken. Matcha drinken stimuleert ook onze gelukshormonen serotonine en dopamine.”

Wat is beter: koffie of matcha?

In dit geval hoeft het niet of/of te zijn. In feite kunnen beide goed zijn voor je routine. Als je iemand bent met een gespannen karakter, dan is matcha misschien een betere optie, terwijl als je wil presteren – bijvoorbeeld in de sportschool – koffie je beste keuze is.

Worthington wisselt tussen de twee. “Ik neem een shot espresso bij het ontbijt (6 uur ’s ochtends). Vervolgens een matcha om 9 uur ’s ochtends en 11 uur ’s ochtends, en na het middaguur geen cafeïne meer”, legt hij uit. “Als ik een krachtige oppepper wil, kies ik voor koffie. Wanneer ik aan het werk ben en een kalme focus nodig heb, ga ik voor matcha.” Met zijn uitgesproken smaak is matcha echter niet voor iedereen even lekker, ook dat is iets om rekening mee te houden.

Miller drinkt matcha omdat ze niet van de smaak van koffie houdt. Ze zegt echter dat een matige koffieconsumptie gezondheidsvoordelen heeft voor de meeste mensen. Zorg er wel voor dat het van goede kwaliteit is en geen kunstmatige zoetstoffen of suiker bevat. “Sommige instantkoffie kan ook vol zitten met suikerrijke en ontstekingsbevorderende plantaardige melk”, voegt ze eraan toe.

Eindoordeel

Aan welke kant van de scheidslijn je ook staat, het is duidelijk dat zowel koffie als matcha gezondheidsvoordelen hebben als ze op de juiste manier worden gedronken. Ben je snel gespannen? Dan wordt matcha aangeraden. Mocht je toch kiezen voor koffie, zorg er dan voor dat je ‘m op het juiste moment van de dag drinkt zodat je lekker kunt slapen.