Filters in het kort

Er zijn twee soorten filters: chemische (zonnebrand zoals de meeste mensen ‘m kennen) en minerale (ander woord: fysische). De eerste absorbeert uv, de tweede absorbeert én weerkaatst het. Minerale filters zijn enorm in opkomst, omdat ze natuurlijk zijn. Denk aan: zinkoxide en titaniumdioxide, witte poeders die tot voor kort producten stugger maakten. Maar die tijd is voorbij: door het poeder op te delen in superkleine stukjes – tot nanogrootte – smeren ze goed uit en is ook het gevreesde witte waas er niet meer bij. Omdat die deeltjes omhuld worden door een coating, kunnen ze niet te ver in de huid dringen (het probleem van nano) en blijven ze op de huid liggen.

Het verschil tussen chemisch en fysisch is verder dat een chemisch filter een kwartier tot halfuur van tevoren moet worden aangebracht en een mineraal filter direct werkt. Een chemisch filter moet je ook iedere twee uur opnieuw smeren, een mineraal filter voor de zekerheid een paar keer per dag. 

Wie bepaalt de factor van zonbescherming?

In 1962 werd het SPF-systeem ontwikkeld waarmee de beschermingsfactor kon worden aangegeven. In eerste instantie voor uv-B, de stralen die verbranden. Pas begin 2000 kwam daar een symbool voor uv-A-bescherming bij, in de vorm van plusjes +++. De breedbandfilters met uv-B en -A zijn inmiddels alweer ingehaald door Full Light Technology (o.a. Lancaster en Biologique Recherche), een filtersysteem dat ook beschermt tegen infrarood en blauw licht. 

Alle zonnefilters die in Europa op de markt komen – er komen dus steeds nieuwe bij – moeten voldoen aan de voorschriften van Colipa (de Europese vereniging voor cosmetica, red.), de richtlijnen voor Europa en aan de ISO-standaard van Cosmetics Europe. De Europese Unie wil bovendien dat op de verpakking staat of een product een lage, medium of hoge bescherming geeft. Ga gewoon voor een SPF 30 of beter nog 50, dan zit je sowieso goed. 

Gevoelig tiepje? Een zonneallergie komt vaak door het parfum in een product, dus heb je een gevoelige huid kies dan voor parfumvrij en vermijd de filters benzofenon-3 en octinoxate, die slecht uit onderzoeken komen. 

Hoe vaak moet je smeren?

Iedere twee uur opnieuw smeren, dat is toch eigenlijk niet te doen? De oplossing is een water- en transpiratiebestendig filter, al moet je ook dat gedurende de dag nog weleens opnieuw aanbrengen, helemaal als je een zwemmer of zweter bent. En heb je je afgedroogd, dan is opnieuw smeren sowieso een aanrader. Een test op het online platform Which? liet zien dat de zonbescherming met deze producten gedurende de dag sterk terugloopt. Maar je bent toch nét iets beter beschermd dan met een product dat niet waterresistent is.

Filters voor de donkere huid

Niet alleen de lichte huid verbrandt snel, ook de donkere en olijfkleurige huid moeten beschermd, net als de Aziatische. De donkere huid met zijn natuurlijke SPF 4 lijkt prima beschermd, maar immuun voor zonneschade en huidkanker is de donkere huid zeker niet.

Een mineraal filter zonder wit waasje dat de donkere huid niet grijs kleurt: het kan als de filters transparant zijn of als de zonbescherming een tintje heeft. Transparante minerale filters vind je ook bij Dermalogica (Invisible Physical Defense SPF 30). La Roche-Posay Anthelios Mineral One, bescherming 50+ met titaniumdioxide is er in vijf tinten. Black Girl Sunscreen SPF 30 is de favo op Oprah Daily, want ook black-owned. De ongeparfumeerde Anthelios Clear Skin Dry Touch SPF 50+ van La Roche-Posay maakt een goede beurt, net als Unsun Medium-Dark, met een mineraal filter SPF 30 en donker tintje. 

Zonbescherming en het milieu

Jaarlijks komt 4000 tot 6000 ton zonnefilter in de oceanen en ander zwemwater terecht. De ‘Amerikaanse’ chemische filters oxybenzone en octinoxate zijn in Florida en Hawaï verboden, omdat ze het koraalrif zouden aantasten. Ook het minerale zinkoxide is niet fijn voor de natuur, want legt een waasje op het water waardoor het noodzakelijk zonlicht weert. Wat nu? Kies een oceaanvriendelijk product (o.a. Lancaster, Biotherm) en douche kort voor je te water gaat. 

Extraatjes: blauw licht, luchtvervuiling, cruelty-free

We stellen onze huid steeds langer bloot aan blauw licht van schermpjes. Is dat nu echt zo erg? Olivier Doucet, het brein achter de nieuwe Lancaster zonproducten zegt: “Het grootste probleem met blauw licht is de schade die het aan de ogen brengt. Maar het versnelt ook huidveroudering en hyperpigmentatie. Hoe meer melanine de huid bevat, dus hoe donkerder die is, hoe groter de kans op hyperpigmentatie ofwel pigmentvlekjes.”

Tel daar luchtvervuiling bij op en je wilt vast een product met behalve een SPF ook antioxidanten zoals vitamine C, die beschermen tegen beide. Keuzes, keuzes! Een los vitamine C onder je zonproduct is ook een optie, zoals The Ordinary Vitamine C Ascorbyl Glucoside Solution 12% of de medische SkinCeuticals CE Ferulic. Cosmetisch artsen noemen een antioxidant samen met SPF een ‘gouden koppel’. Dat wil je! 

Stapel- en smeertechniek

Maar, hoeveel moet je nou eigenlijk smeren per keer? De hoeveelheid die past in het kommetje van je hand is aan te raden voor een (volwassen) lichaam, zo’n 30 tot 40 milliliter. Helpt het als je filters stapelt, oftewel combineert? Jazeker, maar gek genoeg geldt dan alleen het buitenste filter, dus de SPF die je als laatste opsmeert. Wat je ook smeert: probeer het zo gelijkmatig mogelijk te doen. Olivier Ducet legt het beeldend uit: “Zie de huid als een berglandschap. Een iets dikker product moet je extra goed uitsmeren omdat het anders de ‘dalen’ niet bedekt maar aan de bergtopjes blijft hangen.”

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd in Vogue’s juli/augustus 2022-nummer (dat hier online na te bestellen is).