Het einde van de wereld

Die plek is een paradijselijk, avontuurlijk, quiet luxury retreat op Sumba. Het eiland waar hij met zijn vrouw Ka’ala achttien jaar geleden neerstreek en dat nu langzaamaan bij avontuurlijke toeristen op de kaart komt. Het ligt vierhonderd kilometer ten oosten van Bali, is betrekkelijk geïsoleerd en er is nauwelijks commercie. Het ligt ook buiten de gangbare scheepvaartroutes en zijn goederenstroom, waardoor het eiland geheel zelfstandig is geëvolueerd, midden in de Indische Oceaan. Het biedt schitterende, hagelwitte zandstranden, een helderblauwe zee, regenwoud en prachtige watervallen. Hoewel de bevolking er arm is, is het cultureel gezien een van de rijkste eilanden van Indonesië omdat traditie er nog een grote rol speelt. Het animisme, een filosofisch-religieus denksysteem, is er nog volop aanwezig.

Christian: “Animisten geloven in mythische krachten die schuilen in levende organismen, maar ook in grotten, rotsen, bergen, rivieren en natuurverschijnselen als donder. Ze aanbidden de natuur al duizenden jaren.” Met name hun afgelegen plek aan de zuidwestkust van het eiland, voelt aan als het einde van de wereld, zegt hij.

Hoe ze er in godsnaam verzeild zijn geraakt? “Mijn vrouw is geboren op Hawaï. We hadden net op het Grote Eiland onze droom opgezet, een sustainable farm, off-grid, toen we een baan aangeboden kregen bij vijfsterrenresort Nihiwatu op Sumba. Of we er de watersporttak wilden runnen, Ka’ala zou er eveneens yogales kunnen geven. We besloten dat de timing right was, en we zijn er negen jaar zeer gelukkig geweest. Tot miljonairs Chris en Tory Burch het resort kochten en het een richting opging waarbij we ons niet meer happy voelden. Wij zijn meer barefoot luxury people en zijn niet zo geïnteresseerd in de fancy glamourside van het leven. Keep it simple, keep it beautiful, emerge yourself in nature, just really clean living, adventurous and active.

Christian en Ka’ala Sea: verknocht aan Sumba

“Wij zijn bovendien begon ons gezin te groeien en wilden we het rustiger aan gaan doen. Dus gaven we onze baan op, maar we waren verknocht aan Sumba, spraken beiden vloeiend Indonesisch, hielden van de authentieke lokale cultuur en besloten uiteindelijk niet ver van Nihiwatu een stuk land te kopen. Ka’ala vond het fijn om na al die tijd weer een jaar met familie op Hawaï door te brengen. Ik bleef hier, woonde in een tent, om te starten met een dak boven ons hoofd. Na een halfjaar kwam Ka’ala gelukkig alweer terug en woonden we hier nog zes maanden met onze twee kinderen in de tent. We hebben tornado’s overleefd, hevige regenval, van alles. En toch is Ka’ala bij me gebleven, haha. Echte liefde.”

Hoe ze elkaar ontmoet hebben, laat zich moeilijk raden. “Uiteraard in zee”, zegt Christian. “Tijdens mijn studie op Hawaï had ik een bijbaantje als lifeguard. Ik zag Ka’ala riding a great wave en sprak haar aan. We gingen veel kamperen, werden verliefd en trouwden bij de zee.”

Ontluikende liefde 

Ka’ala’s versie van hun ontluikende liefde is een stuk langer. Als ‘first waterbaby in my family’ doet ze aan scubaduiken, zeilen en surfen. “Op mijn achttiende, toen Christian in mijn stad kwam wonen, ging ik net backbacken met een vriendin. Bij thuiskomst werd ik duikinstructeur aan de andere kant van het eiland, op zo’n drie uur rijden. Op bezoek bij mijn ouders surften Christian en ik een keer samen, later zag ik hem bij zijn truck staan met zijn vriendin, dus ik dacht: oké, never mind.

Ik kreeg een baan op een zeilboot in de South Pacific en vertrok. Later kruisten onze wegen elkaar weer. Ik had net met zijn jongere broer een lifeguardcursus gevolgd toen Christian terugkwam van een verblijf in India en Australië, waar hij yogalessen had gevolgd. Dat had ik eerder ook gedaan; er waren zo veel overeenkomsten en interesses. We surften wat samen en aan het eind van de zomer begonnen we te daten. Ik was 24. Waar ik precies voor viel? Zijn mooie ogen, Christian is altijd positief, vrolijk, zelfverzekerd, aardig, slim, zeer free spirited en niet te vergeten: heel erg knap.”

Vers avontuur 

Waarom hij verliefd werd op haar? “Ka’ala belichaamt de Hawaïaanse term aloha, dat leven vanuit je hart betekent. Net zoveel om anderen en het milieu geven als om jezelf. Aloha staat eigenlijk voor het delen van adem tussen twee mensen. Haar naam is voluit Ka’alemalu, dat the gently rolling wave betekent. Verder hou ik van haar energie, smile, humor, prachtige fysiek, kracht en lenigheid. Ze is een van de meest gracieuze surfers die ik ken, ze ziet er fantastisch uit in een bikini en is ook nog eens een geweldige moeder.”

Ka’ala heeft zich bij het gesprek aangesloten vanuit Bali. Ze heeft zojuist haar veertienjarige, oudste dochter Dehahati Coco (Dehahati betekent ‘puur hart’ in de lokale taal) naar het bekende toeristeneiland gebracht omdat ze er is aangenomen op de internationale highschool. “Ze gaat bij vrienden wonen, ze is op een goede plek. Ik ben blij voor haar. Ze houdt van Sumba, maar op deze leeftijd is ze klaar voor nieuwe mensen en vers avontuur. Het laatste semester volgde ze al tien weken op Bali en dat ging goed. Een opluchting. I did well with homeschooling, it’s working.”

Focus time

Geboren en opgegroeid in het binnenland van Hawaïs Big Island, heeft Ka’ala zelf ook thuisonderwijs gehad. “Mijn moeder was lerares en runde een school voor twintig kinderen op haar property, dus alternatieve scholing is mij niet vreemd. Aangezien we op Sumba maar met z’n viertjes zijn, onze drie dochters en ik, hoeven we niet de hele dag ‘klassikaal’ bezig te zijn. Een paar uur maar, ik noem het focus time, de rest van de dag hebben onze kinderen alle tijd om van de natuur te leren, om er in hun eentje op uit te gaan om te ontdekken en te observeren.

Onze gasten komen uit diverse hoeken van de wereld en brengen mooie verhalen met zich mee, dat is weer goed voor aardrijkskunde en hun taalgevoel. Ik heb nooit een officieel lesprogramma gevolgd, maar in het begin heb ik wel boeken opgevraagd om een idee te krijgen van waar ze op welke leeftijd aan toe zijn. Ik volg echter voornamelijk het tempo en de lead van de kinderen. Dan zetten ze bijvoorbeeld spontaan een winkeltje op en leer ik ze van alles over geld en economie.”

Paradijselijke bubbel 

Kamalii Ulu (betekenis in Hawaïaans: koningskind), haar middelste van elf, is heel grappig, vindt het leuk om kleine gerechten te maken en zorgt helemaal zelf voor haar paard Destiny. “Elke ochtend zwemmen ze samen in zee. Ze houdt van tekenen, heeft al zo veel gewonde vogels opgekalefaterd en heeft altijd wel een paar kippen onder haar hoede. Ze zorgt graag voor anderen. De kleinste van vijf, Kaleleyanu (‘moon rainbow’ in lokaal dialect), is zeer wijs voor haar leeftijd, don’t mess with her.

Ze is een heel blij kind en fungeert af en toe zelfs al als gids, onze gasten de weg wijzend naar watervallen en mooie wandelpaden. Ze heeft haar eigen wormenboerderij en verzorgt enkele parkieten die zich in huis genesteld hebben. Onze oudste is heel slim en kunstzinnig, geïnteresseerd in microbiologie en net als haar vader een goede freediver, surfer en speervisser. Echt, het leven is zo prachtig aan het einde van de wereld, het is één groot avontuur voor de kinderen. We leven hier in onze eigen paradijselijke bubbel. De jongste is hier op het retreat geboren, met hulp van Christians moeder. Ze is verloskundige en heeft al haar negen kleinkinderen op de wereld gezet.”

Dollen met de golven 

Christian: “Onze kinderen hebben hier wel wat vrienden, maar er woont niet één westers kind in de buurt. Telkens als ze behoefte hebben aan een nieuwe vriend in hun leven, nemen we een huisdier. We hebben inmiddels zeven honden, negen geiten, een paard, driehonderd kippen en een paar goudvissen. Maar denk nu niet dat ze zielig zijn. Er komen vaak gasten met kinderen, van de week hadden we hier nog elf kids. Vaak komen ze nog een keer terug. Onze dochters facetimen met vrienden over de hele wereld.”

De eerste gasten van Ngalung Kalla sliepen in tenten, dat werden later bamboe hutten, en inmiddels zijn er zes traditionele Sumba-‘bungalows’ met een hoog puntdak van alang, gedroogd scherp gras dat overal op het eiland groeit. Christian: “Je slaapt er in de open lucht, met 360 graden zeezicht. Het enige geluid dat je hoort, komt van vogels en golven. We gaan hier naar bed met de zonsondergang en staan op met het eerste licht. Er is hier geen partyscene, dus alle tijd om te dromen onder de sterren en te dollen met de golven.”

Intieme sfeer

Het retreat draait volledig op zonne-energie, een groot deel van het afval wordt gerecycled, eieren komen van eigen kippen, vlees – dat sporadisch op het menu staat – komt van eigen geiten. Vis wordt zelf gevangen, alles is gebouwd met lokale materialen met hulp van plaatselijke vaklui. “We zijn een regeneratief retreat; we willen dit een betere plek maken.” Een gemiddelde dag voor Christian betekent om half zes uit bed, de conditie van de zee bekijken en besluiten waar hij erin zal gaan en wat hij er zal gaan doen: speervissen, surfen, kitesurfen, foilsurfen, zeilen of snorkelen?

“Na een glas heet water met limoensap ga ik op pad met mijn hoed, zonnebril en mijn kleine waterproof box voor mijn telefoon, sunblock en survival gear: een mes en wat schroevendraaiers. Dan spring ik op een jetski, in een boot of kano en vermaak me tot tien uur in zee. Daarna thuis douchen, een kokosnoot naar binnen werken, nog een halve liter smoothie erachteraan, en dan kruip ik achter mijn laptop. Na het ontbijt van elf uur check ik de projecten op ons land.

Op het heetst van de dag houd ik vaak een siësta van twee uur, de middag is voor activiteiten met gasten. Elke avond verzamelen we rond het kampvuur met cocktails, bier, snacks en vis van de barbecue. We kunnen maximaal achttien gasten ontvangen, dus er hangt een intieme sfeer. We zitten bijna altijd vol, ook al adverteren we niet – pure mond-tot-mondreclame. De schoonheid en authenticiteit van deze plek trekt de juiste mensen aan. Plus natuurlijk het heerlijke weer, de golven – hoger dan elders in Indonesië en het hele jaar door – de vismogelijkheden, en niet te vergeten ons supervriendelijke personeel.”

Relaxte haaien

Hun farm-to-table-menu is berucht op het eiland, zegt hij. “We hoeven geen ingrediënten in te vliegen: we beschikken over driehonderd vierkante meter groentetuin en drie hectare vol tropische fruitbomen. Negentig procent van ons eten komt van het eiland, zestig procent daarvan van onze eigen boerderij. Binnenkort ga ik workshops permacultuur geven. We staan bekend om onze zeer grote papaja’s, bananen en mango’s. Omdat we zuinig moeten zijn met water hebben we prachtig ontworpen – niet stinkende – droge composttoiletten. Aan het einde van het jaar graven we ze uit, laten alles nog zes maanden composteren, waarna we het over onze fruittuin verdelen. Gasten eten dus vruchten en groenten die zijn gegroeid op de uitwerpselen van eerdere bezoekers. Ik weet niet of je dit in het artikel moet vermelden, haha.”

Christian gaat er vaak met gasten op uit om te speervissen. “We nemen ze in camouflage-wetsuits mee naar the blue water, minimaal drie, soms wel twintig kilometer uit de kust, naar de zogeheten pelagische zone waar grote vissen niet al te diep zwemmen. Ook zonder ervaring vangen onze gasten vaak hun eerste vis: wahoo, de tweede snelste vis ter wereld, mahi-mahi, goudmakreel, of tonijn. Als ze zich maar comfortabel voelen zo ver uit de kust en het niet erg vinden om een paar haaien of roggen tegen te komen.

Of die haaien gevaarlijk zijn? Nou, ze hebben hun tanden natuurlijk niet voor niets. Hoewel ze meestal erg relaxed zijn hoor. Maar ja, het is wel de big Indian Ocean, van alles kan hier je pad kruisen. Ik heb gezwommen met blauwe vinvissen, bultruggen, roggen en walvishaaien. We beschikken hier, thank God, over een zeer gezond gedeelte van de oceaan, op flinke afstand van andere eilanden, de koraalriffen zijn hier nog intact.” Kan hij zich ooit nog een leven in de stad voorstellen? “Hell no!”

Dit interview met Christian en Ka’ala Sea werd eerder gepubliceerd in het september/oktobernummer van Vogue Living 2023.